Bhagwan Shri Krishna Gita Gyan Adhyay 10 : рд╕рдмрд╕े рдк्рд░рдзाрди рдЕрдерд╡ा рд╕рдмрд╕े рд╢्рд░ेрд╖्рда рдХौрди рд╣ै?

Shri Krishna Geeta Gyan Adhyay 10

bhagwan vishnu stuti mantra, jai jai surnayak, ramcharitmanas, shantakaram bhujagashayanam padmanabham suresham

Shri Krishna Geeta Gyan Adhyay 10 in Hindi — рднрдЧрд╡рдж्рдЧीрддा рдХे рдЕрдз्‍рдпाрдп 10 рдоें рднрдЧрд╡ाрди рдиे рдЕрдкрдиे рдЧुрдг, рдк्рд░рднाрд╡ рдФрд░ рддрдд्рдд्‍рд╡ рдХा рд░рд╣рд╕्‍рдп рд╕рдордЭाрдиे рдХे рд▓िрдпे рдЬो рдЙрдкрджेрд╢ рджिрдпा рд╣ै, рдЙрд╕े 'рдкрд░рдо рд╡рдЪрди' рднी рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै. рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдиे рдЕрд░्рдЬुрди рд╕े рдХрд╣ा- "рд╣े рдХुрд░ुрд╢्рд░ेрд╖्рда! рдЕрдм рдоैं рдЬो рдоेрд░ी рджिрд╡्‍рдп рд╡िрднूрддिрдпां рд╣ैं, рдЙрдирдХो рддुрдо्рд╣ाрд░े рд▓िрдпे рдк्рд░рдзाрдирддा рд╕े рдХрд╣рддा рд╣ूँ, рдХ्‍рдпोंрдХि рдоेрд░े рд╡िрд╕्‍рддाрд░ рдХा рдЕंрдд рдирд╣ीं рд╣ै (рдоेрд░ी рд╡िрднूрддिрдпाँ рдЕрдиंрдд рд╣ैं, рдЕрддः рд╕рдмрдХा рдкूрд░ा рд╡рд░्рдгрди рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा; рдЙрдирдоें рд╕े рдЬो рдк्рд░рдзाрди-рдк्рд░рдзाрди рд╣ैं, рдпрд╣ाँ рдоैं рдЙрди्‍рд╣ीं рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХрд░ूंрдЧा.)"

рдирджिрдпों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рд╢्рд░ीрднाрдЧीрд░рдеी рдЧंрдЧा рдЬी рд╕рдорд╕्рдд рдирджिрдпों рдоें рдкрд░рдо рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рд╣ैं. рдпे рд╢्рд░ीрднрдЧрд╡ाрди рдХे рдЪрд░ाрдгोрджрдХ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╡ рдкрд░рдо рдкрд╡िрдд्рд░ рд╣ैं. рдкुрд░ाрдгों рдФрд░ рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдЗрдирдХा рдмрдб़ा рднाрд░ी рдоाрд╣ाрдд्рдо्рдп рдмрддрд▓ाрдпा рдЧрдпा рд╣ै. рд╢्рд░ीрдордж्рднाрдЧрд╡рдд рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै-

рдзाрддु рдХрдордг्‍рдбрд▓ुрдЬрд▓ं рддрджुрд░ूрдХ्рд░рдорд╕्рдп рдкाрджाрд╡рдиेрдЬрдирдкрд╡िрдд्рд░рддрдпा рдирд░ेрди्рдж्рд░।
рд╕्рд╡рд░्рдзुрди्рдпрднूрди्рдирднрд╕ि рд╕ा рдкрддрддी рдиिрдоाрд░्рд╖्рдЯि рд▓ोрдХрдд्рд░рдпं рднрдЧрд╡рддो рд╡िрд╢рджेрд╡ рдХीрд░्рддि॥
(8. 21. 4)

ganga river, shri krishna geeta gyan

рдоंрдд्рд░ों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рд╡ेрджों рдХी рдЬिрддрдиी рднी рдЫрди्рджोрдмрдж्рдз реардЪाрдПं рд╣ैं, рдЙрди рд╕рдмрдоें рдЧाрдпрдд्рд░ी рдХी рд╣ी рдк्рд░рдзाрдирддा рд╣ै. рд╢्рд░ुрддि, рд╕्рдоृрддि, рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдФрд░ рдкुрд░ाрдг рдЖрджि рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рдЬрдЧрд╣-рдЬрдЧрд╣ рдЧाрдпрдд्рд░ी рдХी рдорд╣िрдоा рдмрддाрдИ рдЧрдИ рд╣ै-

рдЕрднीрд╖्‍рдЯ рд▓ोрдХрдоाрдк्рдиोрддि рдк्рд░ाрдк्рдиुрдпाрдд् рдХाрдордоीрдк्рд╕िрддрдо्।
рдЧाрдпрдд्рд░ी рд╡ेрджрдЬрдирдиी рдЧाрдпрдд्рд░ी рдкाрдкрдиाрд╢िрдиी॥
рдЧाрдпрдд्рд░्рдпा: рдкрд░рдоं рдиाрд╕्рддि рджिрд╡ि рдЪेрд╣ рдЪ рдкाрд╡рдирдо्।
рд╣рд╕्рддрдд्рд░ाрдгрдк्рд░рджा рджेрд╡ी рдкрддрддां рдирд░рдХाрд░्рдгрд╡े॥
(рд╢рдЩ्рдЦрд╕्рдоृрддि 12. 24-25)

"(рдЧाрдпрдд्рд░ी рдХी рдЙрдкाрд╕рдиा рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा) рдЕрдкрдиे рдЕрднीрд╖्‍рдЯ рд▓ोрдХ рдХो рдкा рдЬाрддा рд╣ै, рдордиोрд╡ाрдЮ्рдЫिрдд рднोрдЧ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै. рдЧाрдпрдд्рд░ी рд╕рдорд╕्рдд рд╡ेрджों рдХी рдЬрдирдиी рдФрд░ рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдкाрдкों рдХो рдирд╖्‍рдЯ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рд╣ैं. рд╕्рд╡рд░्рдЧрд▓ोрдХ рдоें рддрдеा рдкृрде्‍рд╡ी рдкрд░ рдЧाрдпрдд्рд░ी рд╕े рдмрдв़рдХрд░ рдкрд╡िрдд्рд░ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рджूрд╕рд░ी рдХोрдИ рд╡рд╕्рддु рдирд╣ीं рд╣ै. рдЧाрдпрдд्рд░ी рджेрд╡ी рдирд░рдХрд╕рдоुрдж्рд░ рдоें рдЧिрд░рдиे рд╡ाрд▓ों рдХो рд╣ाрде рдХा рд╕рд╣ाрд░ा рджेрдХрд░ рдмрдЪा рд▓ेрдиे рд╡ाрд▓ी рд╣ैं.’

рдиाрд╕्рддि рдЧрдЩ्рдЧाрд╕рдоं рддीрд░्рдеे рди рджेрд╡: рдХेрд╢рд╡ाрдд् рдкрд░:।
рдЧाрдпрдЪ्рдпाрд╕्рддु рдкрд░ं рдЬрдк्рдпं рди рднूрддं рди рднрд╡िрд╖्‍рдпрддि॥
(рдмृрд╣рдж्рдпोрдЧिрдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп 10.10)

"рдЧंрдЧा рдЬी рдХे рд╕рдоाрди рддीрд░्рде рдирд╣ीं рд╣ै, рд╢्рд░ीрд╡िрд╖्‍рдгु рднрдЧрд╡ाрди рд╕े рдмрдв़рдХрд░ рджेрд╡ рдирд╣ीं рд╣ै рдФрд░ рдЧाрдпрдд्рд░ी рд╕े рдмрдв़рдХрд░ рдЬрдкрдиे рдпोрдЧ्рдп рдоंрдд्рд░ рди рд╣ुрдЖ, рди рд╣ोрдЧा." рдЧाрдпрдд्рд░ी рдХी рдЗрд╕ рд╢्рд░ेрд╖्‍рдарддा рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рднрдЧрд╡ाрди рдиे рдЙрд╕े рдЕрдкрдиा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдмрддрд▓ाрдпा рд╣ै.

vishvamitra gayatri mata, shri krishna geeta gyan

рдХिрд╕ी рдЕрд░्рде рдХा рдмोрдз рдХрд░ाрдиे рд╡ाрд▓े рд╢рдм्рдж рдХो ‘рдЧी:’ (рд╡ाрдгी) рдХрд╣рддे рд╣ैं рдФрд░ рдУंрдХाрд░ (рдк्рд░рдгрд╡) рдХो ‘рдПрдХ рдЕрдХ्рд╖рд░’ рдХрд╣рддे рд╣ैं (рдЧीрддा 8।13). рдЬिрддрдиे рднी рдЕрд░्рде рдмोрдзрдХ рд╢рдм्рдж рд╣ैं, рдЙрди рд╕рднी рдоें рдк्рд░рдгрд╡ рдХी рдк्рд░рдзाрдирддा рд╣ै; рдХ्рдпोंрдХि ‘рдк्рд░рдгрд╡’ рднрдЧрд╡ाрди рдХा рдиाрдо рд╣ै (рдЧीрддा 17:23). рдк्рд░рдгрд╡ рдХे рдЬрдк рд╕े рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै. рдиाрдо рдФрд░ рдиाрдоी рдоें рдЕрднेрдж рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै.

рдЛрддुрдУं рдоें рдк्рд░рдзाрди - рд╡рд╕ंрдд рд╕рдм реарддुрдУं рдоें рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рдФрд░ рд╕рдмрдХा рд░ाрдЬा рд╣ै. рдЗрд╕рдоें рдмिрдиा рд╣ी рдЬрд▓ рдХे рд╕рдм рд╡рдирд╕्рдкрддिрдпां рд╣рд░ी-рднрд░ी рдФрд░ рдирд╡ीрди рдкрдд्рд░ों рддрдеा рдкुрд╖्‍рдкों рд╕े рд╕рдорди्рд╡िрдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ैं. рдЗрд╕рдоें рди рдЕрдзिрдХ рдЧрд░्рдоी рд░рд╣рддी рд╣ै рдФрд░ рди рд╕рд░्рджी. рдЗрд╕ реарддु рдоें рдк्рд░ाрдп: рд╕рднी рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХो рдЖрдирди्рдж рд╣ोрддा рд╣ै.

рдоाрд╕ों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рдорд╣ाрднाрд░рдд рдХाрд▓ рдоें рдорд╣ीрдиों рдХी рдЧрдгрдиा рдоाрд░्рдЧрд╢ीрд░्рд╖ рд╕े рд╣ी рдЖрд░рдо्рдн рд╣ोрддी рдеी (рдорд╣ाрднाрд░рдд рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдкрд░्рд╡ 106 рдФрд░ 109). рдЕрдд: рдпрд╣ рд╕рдм рдоाрд╕ों рдоें рдк्рд░рдердо рдоाрд╕ рд╣ै рддрдеा рдЗрд╕ рдоाрд╕ рдоें рдХिрдпे рд╣ुрдП, рд╡्рд░рдд-рдЙрдкрд╡ाрд╕ों рдХा рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рдорд╣ाрди рдлрд▓ рдмрддрд▓ाрдпा рдЧрдпा рд╣ै. рдирдпे рдЕрди्рди рдХी рдЗрд╖्рдЯि (рдпрдЬ्рдЮ) рдХा рднी рдЗрд╕ी рдорд╣ीрдиे рдоें рд╡िрдзाрди рд╣ै. рд╡ाрд▓्рдоीрдХि рд░ाрдоाрдпрдг рдоें рдЗрд╕े рд╕ंрд╡рдд्рд╕рд░ рдХा рднूрд╖рдг рдмрддрд▓ाрдпा рдЧрдпा рд╣ै. рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрди्рдпाрди्рдп рдоाрд╕ों рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдЗрд╕рдоें рдХрдИ рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं рд╣ैं.

рдк्рд░рдзाрди рдпрдЬ्рдЮ - рдЬрдкрдпрдЬ्рдЮ рдХो рд╕рднी рдпрдЬ्рдЮों рдоें рд╢्рд░ेрд╖्рда рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै. рдЬрдкрдпрдЬ्рдЮ рднрдЧрд╡ाрди рдХा рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдХрд░ाрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै. рдордиुрд╕्рдоृрддि рдоें рднी рдЬрдкрдпрдЬ्рдЮ рдХी рдмрд╣ुрдд рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдХी рдЧрдИ рд╣ै-

рд╡िрдзिрдпрдЬ्рдЮाрдЬ्рдЬрдкрдпрдЬ्рдЮो рд╡िрд╢िрд╖्рдЯों рджрд╢‍рднिрд░्рдЧुрдгै:।
рдЙрдкांрд╢ु рд╕्рдпाрдЪ्рдЫрддрдЧुрдг: рд╕рд╣рд╕्рд░ों рдоाрдирд╕: рд╕्рдоृрдд:॥
(2.85)

‘рд╡िрдзि-рдпрдЬ्рдЮ рд╕े рдЬрдкрдпрдЬ्рдЮ рджрд╕рдЧुрдиा, рдЙрдкाрд╢ुंрдЬрдк рд╕ौрдЧुрдиा рдФрд░ рдоाрдирд╕рдЬрдк рд╣рдЬाрд░рдЧुрдиा рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै.’ рдЗрд╕рд▓िрдпे рд╕рдорд╕्рдд рдпрдЬ्рдЮों рдоें рдЬрдкрдпрдЬ्рдЮ рдХी рдк्рд░рдзाрдирддा рд╣ै.

brahma muhurta benefits, gyan bhakti karma marg, gyan marg bhakti marg karm marg, man ki shaktiyan, swami vivekananda, mantr jaap, yoga history in india in hindi, yoga ka itihas aur vikas, pm modi international yoga day, рдпोрдЧ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдФрд░ рд╡िрдХाрд╕, рдпोрдЧ рдХे рдлाрдпрджे рдФрд░ рдорд╣рдд्рд╡, рдпोрдЧ рдкрд░ рдиिрдмंрдз, рдпोрдЧ рдХा рдЕрд░्рде

рдордиुрд╖्рдпों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рдорд╣ाрднाрд░рдд рдХे рд╢ाрди्рддिрдкрд░्рд╡ рдХे рдЕрдз्рдпाрдп 141 рдоें рднीрд╖्рдо рдкिрддाрдорд╣ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि, "рдк्рд░рдЬा рдХे рдпोрдЧ, рдХ्рд╖ेрдо, рдЙрдд्рддрдо рд╡ृрд╖्рдЯि, рд╡्‍рдпाрдзि, рдоृрдд्‍рдпु рдФрд░ рднрдп-рдЗрди рд╕рдмрдХा рдоूрд▓ рдХाрд░рдг рд░ाрдЬा рд╣ी рд╣ै. рд╕рддрдпुрдЧ, рдд्рд░ेрддा, рдж्рд╡ाрдкрд░ рдФрд░ рдХрд▓िрдпुрдЧ- рдЗрди рд╕рдмрдХा рдоूрд▓ рдХाрд░рдг рд░ाрдЬा рд╣ी рд╣ै." рд╢ाрд╕्рдд्рд░ोрдХ्рдд рд▓рдХ्рд╖рдгों рд╕े рдпुрдХ्рдд рдзрд░्рдордкрд░ाрдпрдг рд░ाрдЬा рдЕрдкрдиी рдк्рд░рдЬा рдХो рдкाрдкों рд╕े рд╣рдЯाрдХрд░ рдзрд░्рдо рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рдд рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рд╕рдмрдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░рддा рд╣ै, рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рдЕрди्рдп рдордиुрд╖्‍рдпों рд╕े рд░ाрдЬा рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै. рдРрд╕े рд░ाрдЬा рдоें рднрдЧрд╡ाрди рдХी рд╢рдХ्рддि рд╕ाрдзाрд░рдг рдордиुрд╖्‍рдпों рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдЕрдзिрдХ рд░рд╣рддी рд╣ै.

рджрдг्‍рдб (рджрдорди рдХрд░рдиे рдХी рд╢рдХ्рддि) рдзрд░्рдо рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдХे рдЕрдзрд░्рдо рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рдд рдЙрдЪ्рдЫृрдЩ्рдЦрд▓ рдордиुрд╖्‍рдпों рдХो рдкाрдкाрдЪाрд░ рд╕े рд░ोрдХрдХрд░ рд╕рдд्рдХрд░्рдо рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рдд рдХрд░рддा рд╣ै. рдордиुрд╖्‍рдпों рдХे рдорди рдФрд░ рдЗрди्рдж्рд░िрдп рдЖрджि рднी рдЗрд╕ рджрдорди-рд╢рдХ्рддि рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ी рд╡рд╢ рдоें рд╣ोрдХрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рдмрди рд╕рдХрддे рд╣ैं. рджрдорди-рд╢рдХ्рддि рд╕े рд╕рдорд╕्рддрдк्рд░ाрдгी рдЕрдкрдиे-рдЕрдкрдиे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ैं. рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЬो рднी рджेрд╡рддा, рд░ाрдЬा рдФрд░ рд╢ाрд╕рдХ рдЖрджि рди्рдпाрдпрдкूрд░्рд╡рдХ рджрдорди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд╣ैं, рдЙрди рд╕рдмрдХी рдЙрд╕ рджрдорди-рд╢рдХ्рддि рдХो рднрдЧрд╡ाрди рдиे рдЕрдкрдиा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдмрддрд▓ाрдпा рд╣ै.

raja, king, manu, ganga, sagar, Krishnadevaraya, raja dashrath

‘рдиीрддि’ рд╢рдм्рдж рди्рдпाрдп рдХा рд╡ाрдЪрдХ рд╣ै. рди्рдпाрдп рд╕े рд╣ी рдордиुрд╖्‍рдп рдХी рд╕рдЪ्рдЪी рд╡िрдЬрдп рд╣ोрддी рд╣ै. рдЬिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдиीрддि рдирд╣ीं рд░рд╣рддी, рдЕрдиीрддि рдХा рдмрд░्рддाрд╡ рд╣ोрдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рд░ाрдЬ्рдп рднी рд╢ीрдШ्рд░ рдирд╖्‍рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै. рдЕрддрдПрд╡ рдиीрддि рдЕ‍рд░्рдеाрдд рди्рдпाрдп рд╡िрдЬрдп рдХा рдк्рд░рдзाрди рдЙрдкाрдп рд╣ै.

рд╢рд╕्рдд्рд░ों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рдЬिрддрдиे рднी рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╣ैं, рдЙрди рд╕рднी рдоें рд╡рдЬ्рд░ рдЕрд╕्рдд्рд░ рдЕрдд्рдпंрдд рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рд╣ैं; рдХ्рдпोंрдХि рд╡рдЬ्рд░ рдоें рджрдзीрдЪि рдЛрд╖ि рдХे рддрдк рдХा рддрдеा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд рднрдЧрд╡ाрди рдХा рддेрдЬ рд╡िрд░ाрдЬрдоाрди рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕े рдЕрдоोрдШ рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै (рд╢्рд░ीрдордж्рднाрдЧрд╡рдд 6.11.19-20).

рдкрд░्рд╡рддों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рд╕्рдеिрд░ рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓ों рдХो рд╕्рдеाрд╡рд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं. рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдЬिрддрдиे рднी рдкрд░्рд╡рдд рд╣ैं, рд╕рдм рдЕрдЪрд▓ рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╕्рдеाрд╡рд░ рд╣ैं. рдЙрдирдоें рд╣िрдоाрд▓рдп рд╕рд░्рд╡ोрдд्рддрдо рд╣ै. рд╡рд╣ рдкрд░рдо рдкрд╡िрдд्рд░ рддрдкोрднूрдоि рд╣ै рдФрд░ рдоुрдХ्рддि рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╣ै. рднрдЧрд╡ाрди рдирд░ рдФрд░ рдиाрд░ाрдпрдг рд╡рд╣ीं рддрдкрд╕्рдпा рдХрд░ рдЪुрдХे рд╣ैं, рд╕ाрде рд╣ी рд╣िрдоाрд▓рдп рд╕рдм рдкрд░्рд╡рддों рдХा рд░ाрдЬा рднी рд╣ै, рдЗрд╕рд▓िрдП рдЙрд╕े 'рдЧिрд░िрд░ाрдЬ' рднी рдХрд╣рддे рд╣ैं.

importance of mountains, about himalayan mountains ranges mystery in india, рдкрд░्рд╡рддрд░ाрдЬ рд╣िрдоाрд▓рдп рдкрд░्рд╡рдд рд╢्рд░ृंрдЦрд▓ा рдХे рдмाрд░े рдоें

рдкрд╢ु рд╡ рдкрдХ्рд╖िрдпों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рд╕िंрд╣ рд╕рдм рдкрд╢ुрдУं рдХा рд░ाрдЬा рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै. рд╡рд╣ рд╕рдмрд╕े рдмрд▓рд╡ाрди, рддेрдЬрд╕्рд╡ी, рд╢ूрд░рд╡ीрд░ рдФрд░ рд╕ाрд╣рд╕ी рд╣ोрддा рд╣ै. рд╡िрдирддा рдХे рдкुрдд्рд░ рдЧрд░ुрдб़ рдЬी рдкрдХ्рд╖िрдпों рдХे рд░ाрдЬा рдФрд░ рдЙрди рд╕рдмрд╕े рдмрдб़े рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдкрдХ्рд╖िрдпों рдоें рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рдоाрдиे рдЧрдпे рд╣ैं. рд╕ाрде рд╣ी рдпे рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╡ाрд╣рди, рдЙрдирдХे рдкрд░рдо рднрдХ्рдд рдФрд░ рдЕрдд्рдпрди्рдд рдкрд░ाрдХ्рд░рдоी рд╣ैं. рдЬिрддрдиे рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдордЫрд▓िрдпां рд╣ोрддी рд╣ैं, рдЙрди рд╕рдмрдоें рдордЧрд░ рдмрд╣ुрдд рдмрдб़ा рдФрд░ рдмрд▓рд╡ाрди рд╣ोрддा рд╣ै.

рд╡ृрдХ्рд╖ों рдоें рдк्рд░рдзाрди- рдкीрдкрд▓ рдХा рд╡ृрдХ्рд╖ рд╕рдорд╕्рдд рд╡рдирд╕्рдкрддिрдпों рдоें рд░ाрдЬा рдФрд░ рдкूрдЬрдиीрдп рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै. рдкुрд░ाрдгों рдоें рдЕрд╢्рд╡рдд्рде (рдкीрдкрд▓) рдХा рдмрдб़ा рдоाрд╣ाрдд्рдо्рдп рдоिрд▓рддा рд╣ै. рд╕्рдХрди्рдж рдкुрд░ाрдг рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै-

рд╕ рдПрд╡ рд╡िрд╖्‍рдгुрд░्рдж्рд░рдо рдПрд╡ं рдоूрддों рдорд╣ाрдд्рдорднि: рд╕ेрд╡िрддрдкुрдг्‍рдпрдоूрд▓:।
рдпрд╕्рдпाрд╢्рд░рдп: рдкाрдкрд╕рд╣рд╕्рд░рд╣рди्рддा рднрд╡ेрди्рдиृрдгां рдХाрдорджुрдШो рдЧुрдгाрдв़рдп:॥
(рдиाрдЧрд░. 247.44)

"рдпрд╣ рд╡ृрдХ्рд╖ рдоूрд░्рддिрдоाрди рд╢्рд░ीрд╡िрд╖्‍рдгुрд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै; рдорд╣ाрдд्рдоा рдкुрд░ुрд╖ рдЗрд╕ рд╡ृрдХ्рд╖ рдХे рдкुрдг्‍рдпрдордп рдоूрд▓ рдХी рд╕ेрд╡ा рдХрд░рддे рд╣ैं. рдЗрд╕рдХा рдЧुрдгों рд╕े рдпुрдХ्рдд рдФрд░ рдХाрдордиाрджाрдпрдХ рдЖрд╢्рд░рдп рдордиुрд╖्‍рдпों рдХे рд╣рдЬाрд░ों рдкाрдкों рдХा рдиाрд╢ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै."

peepal tree benefits, krishna and peepal, shri krishna geeta gyan, рдкीрдкрд▓ рдХी рдкूрдЬा рдХे рдлाрдпрджे, рдкीрдкрд▓ рдоें рдЬрд▓ рдЪрдв़ाрдиे рдХे рдлाрдпрджे, рдкीрдкрд▓ рдоें рдХिрд╕рдХा рд╡ाрд╕ рд╣ै, рдкीрдкрд▓ рдоें рджिрдпा рдЬрд▓ाрдиा, рдкीрдкрд▓ рдХा рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдорд╣рдд्рд╡

рджेрд╡ों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рдЕрджिрддि рдХे рдмाрд░рд╣ рдкुрдд्рд░ों рдХो рдж्рд╡ाрджрд╢ рдЖрджिрдд्‍рдп рдХрд╣рддे рд╣ैं- рдзाрддा, рдоिрдд्рд░, рдЕрд░्рдпрдоा, рд╢рдХ्рд░, рд╡рд░ुрдг, рдЕंрд╢, рднрдЧ, рд╡िрд╡рд╕्‍рд╡ाрди्, рдкूрд╖ा, рд╕рд╡िрддा, рдд्‍рд╡рд╖्‍рдЯा рдФрд░ рд╡िрд╖्‍рдгु. рдЗрдирдоें рд╡िрд╖्‍рдгु рдЬी рдЗрди рд╕рдмрдХे рд░ाрдЬा рд╣ैं рддрдеा рдЕрди्‍рдп рд╕рднी рдкुрдд्рд░ों рд╕े рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рд╣ैं.

рдзाрддा рдоिрдд्рд░ोрдЕрд░्рдпрдоा рд╢рдХ्рд░ो рд╡рд░ुрдгрд╕्‍рдд्‍рд╡ंрд╢ рдПрд╡ рдЪ।
рднрдЧो рд╡िрд╡рд╕्‍рд╡ाрди् рдкूрд╖ा рдЪ рд╕рд╡िрддा рджрд╢рдорд╕्‍рддрдеा॥
рдПрдХाрджрд╢рд╕्‍рддрдеा рдд्‍рд╡рд╖्‍рдЯा рдж्рд╡ाрджрд╢ो рд╡िрд╖्‍рдгुрд░ूрдЪ्‍рдпрддे।
рдЬрдШрди्‍рдпрдЬрд╕्‍рддु рд╕рд░्рд╡ेрд╖ाрдоाрджिрдд्‍рдпाрдиां рдЧुрдгाрдзिрдХ:॥
(рдорд╣ाрднाрд░рдд рдЖрджिрдкрд░्рд╡ 65.15-16)

рджैрдд्рдпों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рджिрддि рдХे рд╡ंрд╢рдЬों рдХो рджैрдд्рдп рдХрд╣рддे рд╣ैं. рдЙрди рд╕рдмрдоें рдк्рд░рд╣्рд▓ाрдж рдЙрдд्рддрдо рдоाрдиे рдЧрдпे рд╣ैं; рдХ्рдпोंрдХि рд╡े рди рдХेрд╡рд▓ рджैрдд्рдпों рдХे рд░ाрдЬा рд╣ैं, рдЕрдкिрддु рд╕рд░्рд╡рд╕рдж्рдЧुрдг рд╕рдо्рдкрди्рди, рдкрд░рдо рдзрд░्рдоाрдд्рдоा рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдкрд░рдо рд╢्рд░рдж्рдзाрд▓ु, рдиिрд╖्‍рдХाрдо, рдЕрдирди्рдпрдк्рд░ेрдоी рд╣ैं.

рд░ुрдж्рд░ों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рд╣рд░, рдмрд╣ुрд░ूрдк, рдд्рд░्рдпрдо्‍рдмрдХ, рдЕрдкрд░ाрдЬिрдд, рд╡ृрд╖ाрдХрдкि, рд╢рдо्‍рднु, рдХрдкрд░्рджी, рд░ैрд╡рдд, рдоृрдЧрд╡्‍рдпाрдз, рд╢рд░्рд╡ рдФрд░ рдХрдкाрд▓ी- рдпे рдЧ्‍рдпाрд░рд╣ рд░ुрдж्рд░ рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ैं.

рд╣рд░рд╢्рдЪ рдмрд╣ुрд░ूрдкрд╢्рдЪ рдд्рд░्рдпрдо्рдмрдХрд╢्рдЪाрдкрд░ाрдЬिрдд:।
рд╡ृрд╖‍рдХрдкिрд╢्рдЪ рд╢рдо्‍рднुрд╢्рдЪ рдХрдкрд░्рджी рд░ैрд╡рддрд╕्‍рддрдеा॥
рдоृрдЧрд╡्‍рдпाрдзрд╢्рдЪ рд╢рд░्рд╡рд╢्рдЪ рдХрдкाрд▓ी рдЪ рд╡िрд╢ाрдо्‍рдкрддे।
рдПрдХाрджрд╢ैрддे рдХрдеिрддा рд░ुрдж्рд░ाрд╕्рдд्рд░िрднुрд╡рдиेрд╢्рд░्рд╡рд░ा॥
(рд╣рд░िрд╡ंрд╢ рдкुрд░ाрдг 1.3.41,42)

рдЗрдирдоें рд╢рдо्рднु рдЕрд░्рдеाрдд рднрдЧрд╡ाрди рд╢ंрдХрд░ рд╕рдмрдХे рдЕрдзीрд╢्рд╡рд░ (рд░ाрдЬा) рд╣ैं рддрдеा рдХрд▓्‍рдпाрдгрдк्рд░рджाрддा рд╡ рдХрд▓्‍рдпाрдгрд╕्‍рд╡рд░ूрдк рд╣ैं.

shiv tandav stotram sanskrit hindi, Bhagwan Shivji, mahashivratri ki kahani, mahashivratri ki katha, mahashivratri tithi, mahashivratri vrat puja, рдорд╣ाрд╢िрд╡рд░ाрдд्рд░ि рдХी рдХрдеा

рд╕ूрд░्рдп, рдЪрди्рдж्рд░рдоा, рддाрд░े, рдмिрдЬрд▓ी рдФрд░ рдЕрдЧ्рдиि рдЖрджि рдЬिрддрдиे рднी рдк्рд░рдХाрд╢рдоाрди рдкрджाрд░्рде рд╣ैं, рдЙрди рд╕рдмрдоें рд╕ूрд░्рдп рдк्рд░рдзाрди рд╣ै.

рд╡рд░ुрдг рд╕рдорд╕्рдд рдЬрд▓рдЪрд░ों рдХे рдФрд░ рдЬрд▓ рджेрд╡рддाрдУं рдХे рдЕрдзिрдкрддि, рд▓ोрдХрдкाрд▓, рджेрд╡рддा рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдХे рднрдХ्рдд рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╕рдмрдоें рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рдоाрдиे рдЧрдпे рд╣ैं.

рдорд░्рдд्рдп рдФрд░ рджेрд╡рдЬрдЧрдд рдоें, рдЬिрддрдиे рднी рдиिрдпрдорди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдЕрдзिрдХाрд░ी рд╣ैं, рдпрдорд░ाрдЬ рдЙрди рд╕рдмрдоें рдмрдв़рдХрд░ рд╣ैं. рдЗрдирдХे рд╕рднी рджрдг्‍рдб рди्рдпाрдп рдФрд░ рдзрд░्рдо рд╕े рдпुрдХ्рдд, рд╣िрддрдкूрд░्рдг рдФрд░ рдкाрдкрдиाрд╢рдХ рд╣ोрддे рд╣ैं. рдпे рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдЬ्рдЮाрдиी рднрдХ्рдд рдФрд░ рд▓ोрдХрдкाрд▓ рднी рд╣ैं.

27 рдирдХ्рд╖рдд्рд░ рд╣ैं-
рдЕрд╢्рд╡िрдиी, рднрд░рдгी, рдХृрддिрдХा, рд░ोрд╣िрдгी, рдоृрдЧрд╢िрд░ा, рдЖрд░्рдж्рд░ा, рдкुрдирд░्рд╡рд╕ु, рдкुрд╖्рдп, рдЖрд╢्рд▓ेрд╖ा, рдоाрдШ, рдкूрд░्рд╡ा рдлाрд▓्рдЧुрдиी, рдЙрдд्рддрд░ा рдлाрд▓्рдЧुрдиी, рд╣рд╕्рдд, рдЪिрдд्рд░ा, рд╕्рд╡ाрддि, рд╡िрд╢ाрдЦा, рдЕрдиुрд░ाрдзा, рдЬ्рдпेрд╖्рдаा, рдоुрд▓ा, рдкूрд░्рд╡ा, рдЖрд╖ाрдв़, рдЙрдд्рддрд░ा рдЖрд╖ाрдв़, рд╢्рд░рд╡рдг, рдзрдиिрд╖्рдаा, рд╢рддрднिрд╖ेрдХ, рдкूрд░्рд╡ рднाрдж्рд░рдкрдж, рдЙрдд्рддрд░ рднाрдж्рд░рдкрдж, рд░ेрд╡рддी.
рдЗрди рд╕рдмрдХे рд╕्‍рд╡ाрдоी рдФрд░ рд╕рдо्‍рдкूрд░्рдг рддाрд░ा-рдордг्‍рдбрд▓ рдХे рд░ाрдЬा рдЪрди्‍рдж्рд░рдоा рд╣ैं.

When to See the Full Moon in March 2023, 8

рд╕рдорд╕्‍рдд рдирдХ्рд╖рдд्рд░ рд╕ुрдоेрд░ु рдкрд░्рд╡рдд рдХी рдкрд░िрдХ्рд░рдоा рдХрд░рддे рд╣ै рдФрд░ рд╕ुрдоेрд░ु рдкрд░्рд╡рдд рдирдХ्рд╖рдд्рд░ рдФрд░ рдж्рд╡ीрдкों рдХा рдХेрди्‍рдж्рд░ рддрдеा рд╕ुрд╡рд░्рдг рдФрд░ рд░рдд्‍рдиों рдХा рднрдг्‍рдбाрд░ рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рддрдеा рдЙрд╕рдХे рд╢िрдЦрд░ рдЕрди्‍рдп рдкрд░्рд╡рддों рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдКंрдЪे рд╣ैं.

рд╡рд╕ुрдУं рдоें рдк्рд░рдзाрди - рдзрд░, рдз्рд░ुрд╡, рд╕ोрдо, рдЕрд╣:, рдЕрдиिрд▓, рдЕрдирд▓, рдк्рд░рдд्рдпूрд╖ рдФрд░ рдк्рд░рднाрд╕- рдЗрди рдЖрдаों рдХो рд╡рд╕ु рдХрд╣рддे рд╣ैं-

рдзрд░ो рдз्рд░ुрд╡рд╢्рдЪ рд╕ोрдорд╢्рдЪ рдЕрд╣рд╢्‍рдЪैрд╡ाрдиिрд▓ोрдЕрдирд▓:।
рдк्рд░рдд्‍рдпूрд╖рд╢्рдЪ рдк्рд░рднाрд╕рд╢्рд╡ рд╡рд╕рд╡ोрдЕрд╖्‍рдЯौ рдк्рд░рдХीрд░्рддिрддा:॥
(рдорд╣ाрднाрд░рдд рдЖрджिрдкрд░्рд╡ 66.18)

рдЗрдирдоें рдЕрдирд▓ (рдЕрдЧ्рдиि) рд╡рд╕ुрдУं рдХे рд░ाрдЬा рд╣ैं рдФрд░ рджेрд╡рддाрдУं рдХो рд╣рд╡ि рдкрд╣ुँрдЪाрдиे рд╡ाрд▓े рд╣ैं. рдЗрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्‍рдд рд╡े рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдоुрдЦ рднी рдоाрдиे рдЬाрддे рд╣ैं.

рдЙрди्‍рдЪाрд╕ рдорд░ुрддों (рд╡ाрдпु) рдХे рдиाрдо рд╣ैं-
рд╕рдд्рдд्‍рд╡рдЬ्‍рдпोрддि, рдЖрджिрдд्‍рдп, рд╕рдд्‍рдпрдЬ्‍рдпोрддि, рддिрд░्рдпрдЧ्рдЬ्‍рдпोрддि, рд╕рдЬ्‍рдпोрддि, рдЬ्‍рдпोрддिрд╖्‍рдоाрди, рд╣рд░िрдд, реарддрдЬिрдд, рд╕рдд्‍рдпрдЬिрдд, рд╕ुрд╖ेрдг, рд╕ेрдирдЬिрдд, рд╕рдд्‍рдп‍рдоिрдд्рд░, рдЕрднिрдоिрдд्рд░, рд╣рд░िрдоिрдд्рд░, рдХृрдд, рд╕рдд्‍рдп, рдз्рд░ुрд╡, рдзрд░्рддा, рд╡िрдзрд░्рддा, рд╡िрдзाрд░рдп, рдз्‍рд╡ाрди्‍рдд, рдзुрдиि, рдЙрдЧ्рд░, рднीрдо, рдЕрднिрдпु, рд╕ाрдХ्рд╖िрдк, рдИрдз्‍рдХ рдЕрди्‍рдпाрдз्‍рдХ, рдпाрдз्‍рдХ, рдк्рд░рддिрдХृрдд्, рдд्рд░рдХ, рд╕рдоिрддि, рд╕ंрд░рдо्‍рдн, рдИрдз्‍рдХ्рд╖, рдкुрд░ुрд╖, рдЕрди्‍рдпाрдз्‍рдХ्рд╖, рдЪेрддрд╕, рд╕рдоिрддा, рд╕рдоिрдз्‍рдХ्рд╖, рдк्рд░рддिрдз्‍рдХ्рд╖, рдорд░ूрддि, рд╕рд░рдд, рджेрд╡, рджिрд╢, рдпрдЬु:, рдЕрдиुрдз्‍рдХ, рд╕ाрдо, рдоाрдиुрд╖ рдФрд░ рд╡िрд╢ (рд╡ाрдпुрдкुрд░ाрдг 67.123 рд╕े 130).

рдЕрди्рдп рдкुрд░ाрдгों рдоें рдорд░ुрддों рдХे рдиाрдоों рдоें рднिрди्рдирддा рдкाрдП рдЬाрддी рд╣ै; рд▓ेрдХिрди 'рдорд░ीрдЪि' рдиाрдо рдХрд╣ीं рднी рдирд╣ीं рдоिрд▓ा рд╣ै. рдЗрд╕ीрд▓िрдпे 'рдорд░ीрдЪि' рдХो рдорд░ुрдд рди рдоाрдирдХрд░ рд╕рдорд╕्‍рдд рдорд░ुрдж्рдЧрдгों рдХा рддेрдЬ рдпा рдХिрд░рдг рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै. рджрдХ्рд╖рдХрди्‍рдпा рдорд░ुрдд्рд╡рддी рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рдкुрдд्рд░ों рдХो рднी рдорд░ुрдж्рдЧрдг рдХрд╣рддे рд╣ैं (рд╣рд░िрд╡ंрд╢ рдкुрд░ाрдг). рднिрди्‍рди-рднिрди्‍рди рдорди्рд╡ंрддрд░ों рдоें рднिрди्‍рди-рднिрди्‍рди рдиाрдоों рд╕े рддрдеा рд╡िрднिрди्‍рди рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдЗрдирдХी рдЙрдд्‍рдкрдд्рддि рдХे рд╡рд░्рдгрди рдкुрд░ाрдгों рдоें рдоिрд▓рддे рд╣ैं. рджिрддिрдкुрдд्рд░ рдЙрди्рдЪाрд╕ рдорд░ुрдж्рдЧрдг рджिрддि рджेрд╡ी рдХे рднрдЧрд╡рдж्рдз्‍рдпाрдирд░ूрдк рд╡्рд░рдд рдХे рддेрдЬ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ैं. рдЙрд╕ рддेрдЬ рдХे рд╣ी рдХाрд░рдг рдЗрдирдХा рдЧрд░्рдн рдоें рд╡िрдиाрд╢ рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХा рдеा. рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЙрдирдХे рдЗрд╕ рддेрдЬ рдХो рднрдЧрд╡ाрди рдиे рдЕрдкрдиा рд╕्‍рд╡рд░ूрдк рдмрддрд▓ाрдпा рд╣ै.

рдмृрд╣рд╕्рдкрддि рджेрд╡рд░ाрдЬ рдЗрди्‍рдж्рд░ рдХे рдЧुрд░ु, рджेрд╡рддाрдУं рдХे рдХुрд▓рдкुрд░ोрд╣िрдд рдФрд░ рд╡िрдж्рдпा-рдмुрдж्рдзि рдоें рд╢्рд░ेрд╖्рда рд╣ैं рддрдеा рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рд╕рдорд╕्‍рдд рдкुрд░ोрд╣िрддों рдоें рдоुрдЦ्‍рдп рдФрд░ рдЖрдЩ्рдЧिрд░рд╕ों рдХे рд░ाрдЬा рдоाрдиे рдЧрдпे рд╣ैं.

рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рд╕рдорд╕्‍рдд рд╕ेрдиाрдкрддिрдпों рдоें рд╕्рдХंрдж рдк्рд░рдзाрди рд╣ैं, рдЬिрдирдХा рджूрд╕рд░ा рдиाрдо рдХाрд░्рддिрдХेрдп рд╣ै. рдпे рдорд╣ाрджेрд╡ рдЬी рдХे рдкुрдд्рд░ рдФрд░ рджेрд╡рддाрдУं рдХे рд╕ेрдиाрдкрддि рд╣ैं. рдХрд╣ीं-рдХрд╣ीं рдЗрди्‍рд╣ें рдЕрдЧ्рдиि рдХे рддेрдЬ рд╕े рддрдеा рджрдХ्рд╖рдХрди्‍рдпा рд╕्рд╡ाрд╣ा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрдд्‍рдкрди्рди рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै (рдорд╣ाрднाрд░рдд рд╡рдирдкрд░्рд╡ 223).

рдЧंрдзрд░्рд╡ों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рдЧрди्рдзрд░्рд╡ рдПрдХ рджेрд╡рдпोрдиिрд╡िрд╢ेрд╖ рд╣ै. рдпे рджेрд╡рд▓ोрдХ рдоें рдЧाрдпрди, рд╡ाрдж्рдп рдФрд░ рдиाрдЯ्рдпाрднिрдирдп рдХिрдпा рдХрд░рддे рд╣ैं. рд╕्рд╡рд░्рдЧ рдоें рдЗрди्рд╣ें рд╣ी рд╕рдмрд╕े рд╕ुрди्рджрд░ рдФрд░ рдЕрдд्рдпंрдд рд░ूрдкрд╡ाрди рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै. ‘рдЧुрд╣्рдпрдХ-рд▓ोрдХ’ рд╕े рдКрдкрд░ рдФрд░ ‘рд╡िрдзाрдзрд░-рд▓ोрдХ’ рд╕े рдиीрдЪे рдЗрдирдХा ‘рдЧрди्рдзрд░्рд╡-рд▓ोрдХ’ рд╣ै. рджेрд╡рддा рдУрд░‍ рдкिрддрд░ों рдХी рддрд░рд╣ рдЧрди्рдзрд░्рд╡ рднी рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╣ोрддे рд╣ैं- рдордд्рд░्рдп рдФрд░ рджिрд╡्рдп. рдЬो рдордиुрд╖्‍рдп рдоृрдд्рдпु рдХे рдмाрдж рдкुрдг्‍рдпрдмрд▓ рд╕े рдЧрди्рдзрд░्рд╡рд▓ोрдХ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддे рд╣ैं, рд╡े ‘рдорд░्рдд्рдп’ рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЬो рдХрд▓्рдк рдХे рдЖрд░рдо्рдн рд╕े рд╣ी рдЧрди्рдзрд░्рд╡ рд╣ैं, рдЙрди्рд╣ें ‘рджिрд╡्рдп’ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै. рджिрд╡्рдп рдЧрди्рдзрд░्рд╡ों рдХी рджो рд╢्рд░ेрдгिрдпां рд╣ैं- ‘рдоौрдиेрдп’ рдФрд░ ‘рдк्рд░ाрдзेрдп’. рдорд╣рд░्рд╖ि рдХрд╢्‍рдпрдк рдХी рджो рдкрдд्рдиिрдпों рдХे рдиाрдо рдеे- рдоुрдиि рдФрд░ рдк्рд░ाрдзा. рдЗрди्рд╣ीं рд╕े рдЕрдзिрдХांрд╢ рдЕрдк्рд╕рд░ाрдУं рдФрд░ рдЧрди्рдзрд░्рд╡ों рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╣ुрдИ. рд╕рднी рдЧंрдзрд░्рд╡ों рдоें рдЪिрдд्рд░рд░рде рджिрд╡्рдп рд╕ंрдЧीрдд-рд╡िрдж्рдпा рдХे рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рдФрд░ рдЕрдд्рдпंрдд рд╣ी рдиिрдкुрдг рд╣ैं.

рд╡ेрджों рдоें рдк्рд░рдзाрди - реардХ्, рдпрдЬु:, рд╕ाрдо рдФрд░ рдЕрдерд░्рд╡- рдЗрди рдЪाрд░ों рд╡ेрджों рдоें рд╕ाрдорд╡ेрдж рдЕрдд्‍рдпंрдд рдордзुрд░ рд╕ंрдЧीрддрдордп рддрдеा рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХी рдЕрдд्‍рдпंрдд рд░рдордгीрдп рд╕्‍рддुрддिрдпों рд╕े рдпुрдХ्‍рдд рд╣ै; рдЕрдд: рд╡ेрджों рдоें рдЙрд╕рдХी рдк्рд░рдзाрдирддा рд╣ै. рд╕ाрдорд╡ेрдж рдоें ‘рдмृрд╣рдд्рд╕ाрдо’ рдПрдХ рдЧीрддिрд╡िрд╢ेрд╖ рд╣ै. рдЗрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдЗрди्рдж्рд░рд░ूрдк рдоें рд╕्рддुрддि рдХी рдЧрдИ рд╣ै. ‘рдЕрддिрд░ाрдд्рд░’ рдпाрдЧ рдоें рдпрд╣ी рдкृрд╖्‍рдард╕्рддोрдд्рд░ рд╣ै рддрдеा рд╕ाрдорд╡ेрдж рдХे ‘рд░рдерди्рддрд░’ рдЖрджि рд╕ाрдоों рдоें рдмृрд╣рдд्рд╕ाрдо (‘рдмृрд╣рдд्’ рдиाрдордХ рд╕ाрдо) рдк्рд░рдзाрди рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╕рдмрдоें рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рд╣ै, рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рднрдЧрд╡ाрди рдиे ‘рдмृрд╣рдд्рд╕ाрдо’ рдХो рдЕрдкрдиा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдмрддрд▓ाрдпा рд╣ै.

number of vedas vyas, rigved yajurved samved atharvaveda, char vedo ke naam, ved kitne prakar ke hote hain, vedon ki rachna kab hui kisne ki, vedo me kya hai, vedo me murti puja, vedo me vigyan , vedas meaning in hindi Hinduism, vedas science maths

рд╢ाрд╕्рдд्рд░ाрд░्рде рдХे рддीрди рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ोрддे рд╣ैं- рдЬрд▓्рдк, рд╡िрддрдг्‍рдбा рдФрд░ рд╡ाрдж. рдЙрдЪिрдд-рдЕрдиुрдЪिрдд рдХा рд╡िрдЪाрд░ рдЫोрдб़рдХрд░ рдЕрдкрдиे рдкрдХ्рд╖ рдХे рдордг्‍рдбрди рдФрд░ рджूрд╕рд░े рдХे рдкрдХ्рд╖ рдХा рдЦрдг्‍рдбрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे рдЬो рд╡िрд╡ाрдж рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдЙрд╕े ‘рдЬрд▓्рдк’ рдХрд╣рддे рд╣ैं. рдХेрд╡рд▓ рджूрд╕рд░े рдкрдХ्рд╖ рдХा рдЦрдг्‍рдбрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे рдХिрдпे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рд╡िрд╡ाрдж рдХो ‘рд╡िрддрдг्‍рдбा’ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдФрд░ рдЬो рддрдд्рдд्рд╡рдиिрд░्рдгрдп рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्‍рдп рд╕े рд╢ुрдж्рдз рдиीрдпрдд рд╕े рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдЙрд╕े ‘рд╡ाрдж’ рдХрд╣рддे рд╣ैं.
‘рдЬрд▓्рдк’ рдФрд░ ‘рд╡िрддрдг्‍рдбा’ рд╕े рдж्рд╡ेрд╖, рдХ्рд░ोрдз, рд╣िंрд╕ा рдФрд░ рдЕрднिрдоाрдиाрджि рджोрд╖ों рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╣ोрддी рд╣ै рддрдеा ‘рд╡ाрдж’ рд╕े рд╕рдд्рдп рдХे рдиिрд░्рдгрдп рдоें рдФрд░ рдХрд▓्рдпाрдг-рд╕ाрдзрди рдоें рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ैं. ‘рдЬрд▓्рдк’ рдФрд░ ‘рд╡िрддрдг्‍рдбा’ рдд्рдпाрдЬ्рдп рд╣ैं рддрдеा ‘рд╡ाрдж’ рдЖрд╡рд╢्‍рдпрдХрддा рд╣ोрдиे рдкрд░ рдЧ्рд░ाрд╣्рдп рд╣ै. рдЗрд╕ी рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдХे рдХाрд░рдг рднрдЧрд╡ाрди рдиे ‘рд╡ाрдж’ рдХो рдЕрдкрдиी рд╡िрднूрддि рдмрддрд▓ाрдпा рд╣ै.

рд╕्рд╡рд░ рдФрд░ рд╡्рдпрдЮ्рдЬрди рдЖрджि рдЬिрддрдиे рднी рдЕрдХ्рд╖рд░ рд╣ैं, рдЙрди рд╕рдмрдоें рдЕрдХाрд░ рд╕рдмрдХा рдЖрджि рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ी рд╕рдмрдоें рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ै, рдЗрд╕ीрд▓िрдпे рднрдЧрд╡ाрди рдиे рдЙрд╕рдХो рдЕрдкрдиा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдмрддрд▓ाрдпा рд╣ै.

рд╕ंрд╕्рдХृрдд-‍рд╡्рдпाрдХрд░рдг рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕рдоाрд╕ рдЪाрд░ рд╣ैं- рдЕрд╡्рдпрдпीрднाрд╡, рддрдд्рдкुрд░ुрд╖, рдмрд╣ुрд╡्рд░ीрд╣ि рдФрд░ рдж्рд╡рди्рдж्рд╡. рдХрд░्рдордзाрд░рдп рдФрд░ рдж्рд╡िрдЧु- рдпे рджोрдиों рддрдд्рдкुрд░ुрд╖ рдХे рд╣ी рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рд╣ैं. рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ рд╕рдоाрд╕ рдоें рджोрдиों рдкрджों рдХे рдЕрд░्рде рдХी рдк्рд░рдзाрдирддा рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╡рд╣ рдЕрди्рдп рд╕рдоाрд╕ों рд╕े рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рд╣ै; рдЗрд╕рд▓िрдпे рднрдЧрд╡ाрди рдиे рдЙрд╕े рдЕрдкрдиी рд╡िрднूрддिрдпों рдоें рдЧिрдиा рд╣ै.

рдЕрдз्‍рдпाрдд्рдорд╡िрдж्рдпा рдпा рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдЙрд╕ рд╡िрдж्рдпा рдХो рдХрд╣рддे рд╣ैं рдЬिрд╕рдХा рдЖрдд्рдоा рд╕े рд╕ंрдмंрдз рд╣ै, рдЬो рдЖрдд्рдорддрдд्рдд्рд╡ рдХा рдк्рд░рдХाрд╢ рдХрд░рддी рд╣ै рдФрд░ рдЬिрд╕рдХे рдк्рд░рднाрд╡ рд╕े рдЕрдиाрдпाрд╕ рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै. рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдЬ्рдЮाрдд рдпा рдЕрдЬ्рдЮाрдд рдЬिрддрдиी рднी рд╡िрдж्рдпाрдПं рд╣ैं, рд╕рднी рдЗрд╕ рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рд╕े рдиिрдХृрд╖्‍рдЯ рд╣ैं; рдХ्рдпोंрдХि рдЙрдирд╕े рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХा рдмंрдзрди рдЯूрдЯрддा рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдФрд░ рджृрдв़ рд╣ोрддा рд╣ै; рдХिрди्рддु рдЗрд╕ рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рд╕े рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХी рдЧांрда рд╕рджा рдХे рд▓िрдпे рдЦुрд▓ рдЬाрддी рд╣ै рдФрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рдпрдеाрд░्рде рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै.

рд╕рдорд╕्‍рдд рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХी рдЬ्рдЮाрди-рд╢рдХ्рддि рд╣ै, рдЬिрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрдирдХो рджु:рдЦ-рд╕ुрдЦ рдХा рдФрд░ рд╕рдорд╕्‍рдд рдкрджाрд░्рдеों рдХी рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬो рдЕंрдд:рдХрд░рдг рдХी рд╡ृрдд्рддि рд╡िрд╢ेрд╖ рд╣ै, рдЧीрддा рдХे резрейрд╡ें рдЕрдз्‍рдпाрдп рдХे рдЫрдаे рд╢्рд▓ोрдХ рдоें рдЬिрд╕рдХी рдЧрдгрдиा рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рд╡िрдХाрд░ों рдоें рдХी рдЧрдИ рд╣ै, рдЙрд╕ рдЬ्рдЮाрдирд╢рдХ्рддि рдХा рдиाрдо 'рдЪेрддрдиा' рд╣ै। рдпрд╣ рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХे рд╕рдорд╕्‍рдд рдЕрдиुрднрд╡ों рдХी рд╣ेрддुрднूрддा рдк्рд░рдзाрди рд╢рдХ्рддि рд╣ै.

рджेрд╡рд░्рд╖िрдпों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рд╕рднी рджेрд╡рд░्рд╖िрдпों рдоें рдиाрд░рдж рдЬी рд╕рдмрд╕े рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рд╣ैं. рд╕ाрде рд╣ी рд╡े рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдкрд░рдо рдЕрдирди्рдп рднрдХ्рдд, рдорд╣ाрди рдЬ्рдЮाрдиी рдФрд░ рдиिрдкुрдг рдоंрдд्рд░рдж्рд░рд╖्‍рдЯा рд╣ैं. рджेрд╡рд░्рд╖ि рдиाрд░рдж, рдЕрд╕िрдд, рджेрд╡рд▓ рдФрд░ рд╡्‍рдпाрд╕- рдпे рдЪाрд░ों рд╣ी рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдпрдеाрд░्рде рддрдд्рдд्рд╡ рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓े, рдЙрдирдХे рдорд╣ाрди् рдк्рд░ेрдоी рднрдХ्‍рдд рдФрд░ рдкрд░рдо рдЬ्рдЮाрдиी рдорд╣рд░्рд╖ि рд╡ рд╕рдо्рдоाрдиीрдп рд╣ैं. рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдорд╣िрдоा рддो рдпे рдиिрдд्‍рдп рд╣ी рдЧाрдпा рдХрд░рддे рд╣ैं. рдЗрдирдХे рдЬीрд╡рди рдХा рдк्рд░рдзाрди рдХाрд░्рдп рд╣ै рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдорд╣िрдоा рдХा рд╣ी рд╡िрд╕्‍рддाрд░ рдХрд░рдиा.

рд╕рднी рджेрд╡рд░्рд╖िрдпों рдоें рдиाрд░рдж рдЬी рд╕рдмрд╕े рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рд╣ैं. рд╕ाрде рд╣ी рд╡े рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдкрд░рдо рдЕрдирди्рдп рднрдХ्рдд, рдорд╣ाрди рдЬ्рдЮाрдиी рдФрд░ рдиिрдкुрдг рдоंрдд्рд░рдж्рд░рд╖्‍рдЯा рд╣ैं. рджेрд╡рд░्рд╖ि рдиाрд░рдж, рдЕрд╕िрдд, рджेрд╡рд▓ рдФрд░ рд╡्‍рдпाрд╕- рдпे рдЪाрд░ों рд╣ी рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдпрдеाрд░्рде рддрдд्рдд्рд╡ рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓े, рдЙрдирдХे рдорд╣ाрди् рдк्рд░ेрдоी рднрдХ्‍рдд рдФрд░ рдкрд░рдо рдЬ्рдЮाрдиी рдорд╣рд░्рд╖ि рд╡ рд╕рдо्рдоाрдиीрдп рд╣ैं. рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдорд╣िрдоा рддो рдпे рдиिрдд्‍рдп рд╣ी рдЧाрдпा рдХрд░рддे рд╣ैं. рдЗрдирдХे рдЬीрд╡рди рдХा рдк्рд░рдзाрди рдХाрд░्рдп рд╣ै рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдорд╣िрдоा рдХा рд╣ी рд╡िрд╕्‍рддाрд░ рдХрд░рдиा.

narad, shri krishna geeta gyan

рджेрд╡рд░्рд╖िрдпों рдХे рд▓рдХ्рд╖рдг рдмрддाрддे рд╣ुрдП рд╡ाрдпुрдкुрд░ाрдг рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि-
"рдЬिрдирдХा рджेрд╡рд▓ोрдХ рдоें рдиिрд╡ाрд╕ рд╣ै, рдЙрди्‍рд╣ें рд╢ुрдн рджेрд╡рд░्рд╖ि рд╕рдордЭрдиा рдЪाрд╣िрдпे. рднूрдд, рднрд╡िрд╖्‍рдп рдФрд░ рд╡рд░्рддрдоाрди рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрдиा рддрдеा рд╕рдм рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рд╕рдд्‍рдп рдмोрд▓рдиा-рджेрд╡рд░्рд╖ि рдХा рд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ै. рдЬो рд╕्‍рд╡рдпं рднрд▓ीрднाँрддि рдЬ्рдЮाрди рдХो рдк्рд░ाрдк्‍рдд рд╣ैं рддрдеा рдЬो рд╕्‍рд╡рдпं рдЕрдкрдиी рдЗрдЪ्‍рдЫा рд╕े рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕े рд╕рдо्‍рдмрдж्рдз рд╣ैं, рдЬो рдЕрдкрдиी рддрдкрд╕्‍рдпा рдХे рдХाрд░рдг рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд╡िрдЦ्‍рдпाрдд рд╣ैं, рдЬिрди्рд╣ोंрдиे (рдк्рд░рд╣्рд▓ाрджाрджि рдХो) рдЧрд░्рдн рдоें рд╣ी рдЙрдкрджेрд╢ рджिрдпा рд╣ै, рдЬो рдоंрдд्рд░ों рдХे рд╡рдХ्‍рддा рд╣ैं рдФрд░ рдРрд╢्рд╡рд░्рдп (рд╕िрдж्рдзिрдпों) рдХे рдмрд▓ рд╕े рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдмाрдзा рдХे рд╕рдм рд▓ोрдХों рдоें‍ рдЖ-рдЬा рд╕рдХрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЬो рд╕рджा рдЛрд╖िрдпों рд╕े рдШिрд░े рд░рд╣рддे рд╣ैं, рд╡े рджेрд╡рддा, рдм्рд░ाрд╣्рдордг рдФрд░ рд░ाрдЬा- рдпे рд╕рднी рджेрд╡рд░्рд╖ि рд╣ैं."

рджेрд╡рд░्рд╖ि рдЕрдиेрдХ рд╣ैं, рдЬिрдирдоें рд╕े рдХुрдЫ рдХे рдиाрдо рдпे рд╣ैं- "рдзрд░्рдо рдХे рджोрдиों рдкुрдд्рд░ рдирд░ рдФрд░ рдиाрд░ाрдпрдг, рдХ्рд░рддु рдХे рдкुрдд्рд░ рдмाрд▓рдЦिрд▓्‍рдп рдЛрд╖ि, рдкुрд▓рд╣ рдХे рдХрд░्рджрдо, рдкрд░्рд╡рдд рдФрд░ рдиाрд░рдж рддрдеा рдХрд╢्‍рдпрдк рдХे рджोрдиों рдм्рд░рд╣्рдорд╡ाрджी рдкुрдд्рд░ рдЕрд╕िрдд рдФрд░ рд╡рдд्‍рд╕рд▓- рдпे рдЪूंрдХि рджेрд╡рддाрдУं рдХो рдЕрдзीрди рд░рдЦ рд╕рдХрддे рд╣ें, рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЗрди्‍рд╣ें ‘рджे‍рд╡рд░्рд╖ि’ рдХрд╣рддे рд╣ैं."

рдк्рд░рдзाрди рдорд╣рд░्рд╖ि - рджрд╕ рдорд╣рд░्рд╖िрдпों рдХे рдиाрдо рд╣ैं- рднृрдЧु, рдорд░ीрдЪि, рдЕрдд्рд░ि, рдЕंрдЧिрд░ा, рдкुрд▓рд╣, рдХ्рд░рддु, рдордиु, рджрдХ्рд╖, рд╡рд╕िрд╖्рда рдФрд░ рдкुрд▓рд╕्рдд्рдп. рдпे рд╕рдм рдм्рд░рд╣्рдоा рдХे рдорди рд╕े рд╕्рд╡рдпं рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдП рд╣ैं рдФрд░ рдРрд╢्рд╡рд░्рдпрд╡ाрди рд╣ैं. рдорд╣рд░्рд╖िрдпों рдоें рднृрдЧु рдЬी рдоुрдЦ्‍рдп рд╣ैं. рдпे рднрдЧрд╡ाрди рдХे рднрдХ्рдд, рдЬ्рдЮाрдиी рдФрд░ рдмрдб़े рддेрдЬрд╕्рд╡ी рд╣ैं.

рдоुрдиिрдпों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рдФрд░ рд╡ेрджाрджि рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдХा рдордирди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ों рдХो ‘рдоुрдиि’ рдХрд╣рддे рд╣ैं. рднрдЧрд╡ाрди рд╡ेрджрд╡्рдпाрд╕ рд╕рдорд╕्рдд рд╡ेрджों рдХा рднрд▓ीрднाँрддि рдЪिंрддрди рдХрд░рдХे рдЙрдирдХा рд╡िрднाрдЧ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े, рдорд╣ाрднाрд░рдд, рдкुрд░ाрдг рдЖрджि рдЕрдиेрдХ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдХे рд░рдЪрдпिрддा, рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдЕंрд╢ाрд╡рддाрд░ рдФрд░ рд╕рд░्рд╡рд╕рдж्рдЧुрдг рд╕рдо्рдкрди्рди рд╣ैं.

рдХрд╡िрдпों рдоें рдк्рд░рдзाрди- рдЬो рдкрдг्рдбिрдд рдФрд░ рдмुрдж्рдзिрдоाрди рд╣ो, рдЙрд╕े ‘рдХрд╡ि’ рдХрд╣рддे рд╣ैं. рд╢ुрдХ्рд░ाрдЪाрд░्рдп рднाрд░्рдЧрд╡ों рдХे рдЕрдзिрдкрддि, рд╕рдм рд╡िрдж्рдпाрдУं рдоें рд╡िрд╢ाрд░рдж, рдиीрддि рдХे рд░рдЪрдпिрддा, рд╕ंрдЬीрд╡рдиी рд╡िрдж्рдпा рдХे рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓े рдФрд░ рдХрд╡िрдпों рдоें рдк्рд░рдзाрди рд╣ैं.

рд╕рд░्рдкों рд╡ рдиाрдЧों рдоें рдк्рд░рдзाрди- рд╡ाрд╕ुрдХि рд╕рдорд╕्рдд рд╕рд░्рдкों рдХे рд░ाрдЬा рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдХे рднрдХ्рдд рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╕рд░्рдкों рдоें рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рдоाрдиे рдЧрдпे рд╣ैं. рд╢ेрд╖рдиाрдЧ рд╕рдорд╕्рдд рдиाрдЧों рдХे рд░ाрдЬा рдФрд░ рд╣рдЬाрд░ рдлрдгों рд╕े рдпुрдХ्рдд рд╣ैं рдд‍рдеा рднрдЧрд╡ाрди рдХी рд╢рдп्рдпा рдмрдирдХрд░ рдФрд░ рдиिрдд्рдп рдЙрдирдХी рд╕ेрд╡ा рдоें рд▓рдЧे рд░рд╣рдХрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╕ुрдЦ рдкрд╣ुँрдЪाрдиे рд╡ाрд▓े, рдЙрдирдХे рдкрд░рдо рдЕрдирди्рдп рднрдХ्рдд рдФрд░ рдмрд╣ुрдд рдмाрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдЕрд╡рддाрд░ рд▓ेрдХрд░ рдЙрдирдХी рд▓ीрд▓ा рдоें рд╕рдо्рдоिрд▓िрдд рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рд╣ैं рддрдеा рдЗрдирдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рднी рднрдЧрд╡ाрди рд╕े рд╣ी рдоाрдиी рдЧрдпी рд╣ै.

рдЧौрдУं рдоें рдк्рд░рдзाрди - рдХाрдордзेрдиु рд╕рдорд╕्рдд рдЧौрдУं рдоें рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рджिрд╡्рдп рдЧौ рд╣ै, рдпрд╣ рджेрд╡рддा рддрдеा рдордиुрд╖्‍рдп рд╕рднी рдХी рд╕рдорд╕्рдд рдХाрдордиाрдУं рдХो рдкूрд░्рдг рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рднी рд╕рдоुрдж्рд░рдоंрдерди рд╕े рд╣ुрдИ рд╣ै.

рд╣ाрдеिрдпों рдоें рдк्рд░рдзाрди - рдмрд╣ुрдд рд╕े рд╣ाрдеिрдпों рдоें рдЬो рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рд╣ो, рдЙрд╕े рдЧрдЬेрди्рдж्рд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं. рдРрд╕े рдЧрдЬेрди्рдж्рд░ों рдоें рднी рдРрд░ाрд╡рдд рд╣ाрдеी, рдЬो рдЗрди्рдж्рд░ рдХा рд╡ाрд╣рди рд╣ैं, рд╕рд░्рд╡рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рдФрд░ ‘рдЧрдЬ’ рдЬाрддि рдХा рд░ाрдЬा рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै. рдЗрд╕рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рднी рдЙрдЪ्рдЪै:рд╢्рд░рд╡ा рдШोрдбे़ рдХी рднाँрддि рд╕рдоुрдж्рд░ рдоंрдерди рд╕े рд╣ी рд╣ुрдИ рдеी.

рдкांрдбрд╡ों рдоें рд╢्рд░ेрд╖्рда- рд╕рднी рдкांрдбрд╡ों рдоें рдЕрд░्рдЬुрди рдХो рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै. рдЗрд╕рдХा рдХाрд░рдг рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдирд░-рдиाрд░ाрдпрдг-рдЕрд╡рддाрд░ рдоें рдЕрд░्рдЬुрди рдирд░ рд░ूрдк рдоें рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╕ाрде рд░рд╣ рдЪुрдХे рд╣ैं. рдЗрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рд╡े рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдкрд░рдо рдк्рд░िрдп рд╕рдЦा рдФрд░ рдЙрдирдХे рдЕрдирди्рдп рдк्рд░ेрдоी рднрдХ्рдд рд╣ैं. рдЗрд╕рд▓िрдпे рднрдЧрд╡ाрди рдиे рдЕрд░्рдЬुрди рдХो рд╣ी рдЕрдкрдиा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдмрддрд▓ाрдпा рд╣ै. рднрдЧрд╡ाрди рдиे рд╕्рд╡рдпं рдХрд╣ा рд╣ै-

рдирд░рд╕्рдд्рд╡рдорд╕ि рджुрд░्рдзрд░्рд╖ рд╣рд░िрд░्рдиाрд░ाрдпрдгो рд╣्рдпрд╣рдо्।
рдХाрд▓े рд▓ोрдХрдоिрдоं рдк्рд░ाрдк्рддौ рдирд░рдиाрд░ाрдпрдгрд╡ृрд╖ी॥
рдЕрдирди्рдп рдкाрд░्рде рдордд्рддрд╕्рдд्рд╡ं рдд्рд╡рдд्рддрд╢्рд░्рд╡ाрд╣ рддрдеैрд╡ рдЪ।
(рдорд╣ाрднाрд░рдд рд╡рдирдкрд░्рд╡ 12.46-47)

"рд╣े рджुрд░्рдзрд░्рд╖ рдЕрд░्рдЬुрди! рддुрдо рднрдЧрд╡ाрди рдирд░ рд╣ो рдФрд░ рдоैं рд╕्рд╡рдпं рд╣рд░ि рдиाрд░ाрдпрдг рд╣ूँ. рд╣рдо рджोрдиों рдПрдХ рд╕рдордп рдирд░ рдФрд░ рдиाрд░ाрдпрдг рдЛрд╖ि рд╣ोрдХрд░ рдЗрд╕ рд▓ोрдХ рдоें рдЖрдпे рдеे. рдЗрд╕рд▓िрдпे рддुрдо рдоुрдЭрд╕े рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рд╣ो рдФрд░ рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдоैं рддुрдорд╕े рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рд╣ूँ."

рд╕्рдд्рд░िрдпों рдоें рдк्рд░рдзाрди- рд╕्рд╡ाрдпрдо्рднुрд╡ рдордиु рдХी рдХрди्рдпा рдк्рд░рд╕ुрддि рдХा рд╡िрд╡ाрд╣ рдк्рд░рдЬा‍рдкрддि рджрдХ्рд╖ рд╕े рд╣ुрдЖ рдеा. рдЙрдирд╕े рдЪौрдмीрд╕ рдХрди्рдпाрдПं рд╣ुрдИं- рдХीрд░्рддि, рдоेрдзा, рдзृрддि, рд╕्рдоृрддि рдФрд░ рдХ्рд╖рдоा рдЙрди्рд╣ीं рдоें рд╕े рд╣ैं. рдЗрдирдоें рдХीрд░्рддि, рдоेрдзा рдФрд░ рдзृрддि рдХा рд╡िрд╡ाрд╣ рдзрд░्рдо рд╕े рд╣ुрдЖ; рд╕्рдоृрддि рдХा рдЕंрдЧिрд░ा рд╕े рдФрд░ рдХ्рд╖рдоा рдорд╣рд░्рд╖ि рдкुрд▓рд╣ рдХो рдм्рдпाрд╣ी рдЧрдИं. рдорд╣рд░्рд╖ि рднृрдЧु рдХी рдХрди्рдпा рдХा рдиाрдо рд╢्рд░ी рд╣ै, рдЬो рджрдХ्рд╖рдХрди्рдпा рдЦ्‍рдпाрддि рдХे рдЧрд░्рдн рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдИ рдеीं. рдЗрдирдХा рдкाрдгिрдЧ्рд░рд╣рдг рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्‍рдгु рдиे рдХिрдпा рдФрд░ рд╡ाрдХ् рдм्рд░рд╣्рдоा рдЬी рдХी рдХрди्рдпा рдеीं. рдЗрди рд╕ाрддों рдХे рдиाрдо рдЬिрди рдЧुрдгों рдХा рдиिрд░्рджेрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं- рдЙрди рд╡िрднिрди्рди рдЧुрдгों рдХी рдпे рд╕ाрддों рдЕрдзिрд╖्‍рдаाрддृрджेрд╡рддा рд╣ैं рддрдеा рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рд╕рдорд╕्рдд рд╕्рдд्рд░िрдпों рдоें рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рдоाрдиी рдЧрдИ рд╣ैं.

рдХрд╡्рдпрд╡ाрд╣, рдЕрдирд▓, рд╕ोрдо, рдпрдо, рдЕрд░्рдпрдоा, рдЕрдЧ्рдиिрд╖्‍рд╡ाрдд्рдд рдФрд░ рдмрд░्рд╣िрд╖рдж्- рдпे рд╕ाрдд рджिрд╡्рдп рдкिрддृрдЧрдг рд╣ैं. (рд╢िрд╡рдкुрд░ाрдг рдзрд░्рдо. 63।2) рдЗрдирдоें рдЕрд░्рдпрдоा рдиाрдордХ рдкिрддрд░ рд╕рдорд╕्рдд рдкिрддрд░ों рдоें рдк्рд░рдзाрди рд╣ोрдиे рд╕े рд╢्рд░ेрд╖्‍рда рдоाрдиे рдЧрдпे рд╣ैं.

Comments