Gold Importance : рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдоें рдЗрддрдиा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХ्рдпों рд╣ै рд╕ोрдиा?
Gold Properties Uses Importance
рдзाрддुрдпें рдХ्рдпा рд╣ैं (What are Metals)- рдзाрддुрдПँ рдкृрде्рд╡ी рдХी рдкрдкрдб़ी (Crust) рдХे рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рдпौрдЧिрдХ рд╣ैं, рдЬिрдирдоें рд╡े рдЖрдорддौрд░ рдкрд░ рдзाрддु рдЕрдпрд╕्рдХों (Metal Ores) рдХे рд░ूрдк рдоें рдкाрдП рдЬाрддे рд╣ैं, рдЬो рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рдХे рд╕ाрде рдФрд░ рдХрдИ рдЕрди्рдп рддрдд्рд╡ों рдХे рд╕ाрде рдЬुрдб़े рд╣ोрддे рд╣ैं. рд╡े рд╕рддрд╣ी рдЬрд▓ рдФрд░ рднूрдЬрд▓ рд╕े рдзुрд▓ी рдЪрдЯ्рдЯाрдиों рдФрд░ рд╡ाрдпुрдоंрдбрд▓ीрдп рдзूрд▓ рдоें рднी рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд░ूрдк рд╕े рдоौрдЬूрдж рд╣ोрддी рд╣ैं. рдзाрддुрдПँ рд╡े рдкрджाрд░्рде рд╣ैं рдЬो рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рд░ूрдк рд╕े рдкृрде्рд╡ी рдХी рд╕рддрд╣ рдХे рдиीрдЪे рдмрдирддी рд╣ैं. рдЕрдзिрдХांрд╢ рдзाрддुрдПँ рдЪрдордХीрд▓ी рдФрд░ рдЪिрдХрдиी рд╣ोрддी рд╣ैं.
рдзाрддुрдПँ рдЕрдХाрд░्рдмрдиिрдХ (Inorganic) рд╣ोрддी рд╣ैं, рдЬिрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдХि рд╡े рдРрд╕े рдкрджाрд░्рдеों рд╕े рдмрдиी рд╣ोрддी рд╣ैं рдЬो рдХрднी рдЬीрд╡िрдд рдирд╣ीं рдеे. рдзाрддु рдмрд╣ुрдд рдордЬрдмूрдд рдФрд░ рдЯिрдХाрдК рд╣ोрддी рд╣ैं рдФрд░ рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрдирдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрдИ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╡рд╕्рддुрдПं рдмрдиाрдиे рдоें рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬैрд╕े рдЖрднूрд╖рдг, рдСрдЯोрдоोрдмाрдЗрд▓, рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ्рд╕, рдЦाрдиा рдкрдХाрдиे рдХे рдмрд░्рддрди рдЖрджि рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рдЕрдзिрдХांрд╢ рдзाрддुрдПँ рдХрдаोрд░ рд╣ोрддी рд╣ैं рд▓ेрдХिрди рд╕рднी рдирд╣ीं. рд╕ोрдбिрдпрдо рдФрд░ рдкोрдЯैрд╢िрдпрдо рдРрд╕ी рдзाрддुрдПँ рд╣ैं рдЬिрди्рд╣ें рдЪाрдХू рд╕े рдХाрдЯा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬрдмрдХि рдкाрд░ा (Mercury) рдХрдорд░े рдХे рддाрдкрдоाрди рдкрд░ рдПрдХ рддрд░рд▓ рдзाрддु рд╣ै. рд▓ोрд╣ा рдаोрд╕ рдк्рд░рдХृрддि рдХा рд╣ोрддा рд╣ै.
рдЯंрдЧрд╕्рдЯрди рдЙрдЪ्рдЪрддрдо рддрди्рдп рд╢рдХ्рддि рд╡ाрд▓ी рд╕рдмрд╕े рдХрдаोрд░ рдзाрддु (Hardest Metal) рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рднंрдЧुрд░ (Brittle) рд╣ोрддी рд╣ै рдФрд░ рд╕ंрдкрд░्рдХ рдоें рдЖрдиे рдкрд░ рдЯूрдЯрддी рд╣ुрдИ рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддी рд╣ै. рд╕ीрдЬिрдпрдо (Caesium) рдХो рд╕рдмрд╕े рдирд░рдо рдзाрддु (Softest Metal) рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै, рдФрд░ рд╕ीрд╕ा рдХो рд╕рдмрд╕े рдирд░рдо рдзाрддुрдУं рдоें рд╕े рдПрдХ рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै. рдЧैрд▓िрдпрдо рд╢рд░ीрд░ рдХे рддाрдкрдоाрди рдкрд░ рддрд░рд▓ рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬрдмрдХि рдХрдорд░े рдХे рддाрдкрдоाрди рдкрд░ рдаोрд╕ (рдпрджि рдирд░рдо рд╣ो) рд╣ोрддा рд╣ै.
рд╕ोрдиा (Gold)
рд╕ोрдиा (Gold) рд╕рдмрд╕े рдоूрд▓्рдпрд╡ाрди рдХीрдорддी рдзाрддुрдУं рдФрд░ рджुрд░्рд▓рдн рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рдЦрдиिрдЬों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै. рдпрд╣ рднी рдЕрдм рддрдХ рдЦोрдЬे рдФрд░ рд╡рд░्рдЧीрдХृрдд рдХिрдП рдЧрдП 118 рддрдд्рд╡ों (Elements) рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै. рд╕ोрдиा рдПрдХ рдзाрддु рддрдеा рддрдд्рд╡ рд╣ै. рд╢ुрдж्рдз рд╕ोрдиा рдПрдХ рдЪрдордХीрд▓ी рдЧрд░्рдо рдкीрд▓ी, рдоुрд▓ाрдпрдо, рд╕рдШрди, рдирд░рдо рдФрд░ рд▓рдЪीрд▓ी рдзाрддु рд╣ै. рд╢ुрдж्рдз рд╕ोрдиा рдЪрдордХрджाрд░ рдкीрд▓े рд░ंрдЧ рдХा рд╣ोрддा рд╣ै.
рдк्рд░ाрдЪीрди рдХाрд▓ рд╕े рд╣ी рд╕ोрдиे рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рд╕िрдХ्рдХे, рдЖрднूрд╖рдг рдмрдиाрдиे рдПрд╡ं рдзрди-рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдХे рд▓िрдпे рдХिрдпा рдЬाрддा рд░рд╣ा рд╣ै. рдк्рд░ाрдп: рдпрд╣ рдк्рд░рдХृрддि рдоें рдоुрдХ्рдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рдпрд╣ рдзाрддु рдЗрддрдиी рдирд░рдо рд╣ोрддी рд╣ै рдХि рдЕрдкрдиे рд╢ुрдж्рдзрддрдо рд░ूрдк рдоें, рдЗрд╕े рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рд░ोрдЬрдорд░्рд░ा рдоें рдкрд╣рдирдиे рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै. рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рд▓рдЪीрд▓ी рдФрд░ рдирд░рдо рдзाрддुрдУं рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг, 28 рдЧ्рд░ाрдо рд╕ोрдиे рдХो 300 рд╡рд░्рдЧ рдлुрдЯ рдоें рдкीрдЯा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै.
рд╕ोрдиे рдХो рдХрдаोрд░ рдФрд░ рдордЬрдмूрдд рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП, рдЗрд╕рдоें рдЪांрджी, рддांрдмा, рдк्рд▓ैрдЯिрдирдо, рдкैрд▓ेрдбिрдпрдо рдФрд░ рдЬिंрдХ рдЬैрд╕ी рдзाрддुрдУं рдХा рдоिрд╢्рд░рдг рдоिрд▓ाрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рдЗрд╕рд╕े рд╕ोрдиे рдХी рдХрдаोрд░рддा рдмрдв़ рдЬाрддी рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕рдХे рдХुрдЫ рдЕрди्рдп рдЧुрдг рдЬैрд╕े рдЗрд╕рдХा рдЧрд▓рдиांрдХ рдФрд░ рдЗрд╕рдХा рдХुрдЫ рд░ंрдЧ рднी рдмрджрд▓ рдЬाрддा рд╣ै. рдЗрд╕рдоें рдЪांрджी рдХा рдоिрд╢्рд░рдг рдХрд░рдиे рд╕े рдЗрд╕рдХा рд░ंрдЧ рд╣рд▓्рдХा рдкрдб़ рдЬाрддा рд╣ै, рдФрд░ рддाрдо्рдмे рдХे рдоिрд╢्рд░рдг рд╕े рдкीрд▓ा рд░ंрдЧ рдЧрд╣рд░ा рдкрдб़ рдЬाрддा рд╣ै. рдЗрд╕рдХा рдк्рд░ाрдердоिрдХ рдЙрдкрдпोрдЧ рдЖрднूрд╖рдгों рдоें рд╣ोрддा рд╣ै.
рд╕ोрдиे рд╕े рдмрдиे рдЖрднूрд╖рдг рдФрд░ рдХрдкрдб़ों рдХी рд╡рд╕्рддुрдПं рд╕ोрдиे рдХी рдоूрд▓्рдпрд╡ाрди рдк्рд░рдХृрддि рдХे рдХाрд░рдг рдХीрдорддी рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं. рдЗрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рд╕ोрдиे рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдлाрдЗрдиेंрд╕, рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ॉрдиिрдХ्рд╕, рдХंрдк्рдпूрдЯрд░, рджंрдд рдЪिрдХिрдд्рд╕ा, рдЪिрдХिрдд्рд╕ा, рдПрдпрд░ोрд╕्рдкेрд╕, рдЧ्рд▓ाрд╕рдоेрдХिंрдЧ рдФрд░ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдФрд░ рд╕्рдеिрддि рдк्рд░рддीрдХों (Status Symbols) рдХे рд░ूрдк рдоें рднी рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै.
рд╕ोрдиे рдХे рдЧुрдг (Properties of Gold)
рд╕ोрдиे рдоें рдРрд╕े рдХрдИ рдЧुрдг рд╣ैं рдЬिрдирдХे рдХाрд░рдг рдпрд╣ рдк्рд░ाрдЪीрдирдХाрд▓ рд╕े рдЕрдм рддрдХ рдЕрд╕ाрдзाрд░рдг рд░ूрдк рд╕े рдоूрд▓्рдпрд╡ाрди рдмрдиा рд░рд╣ा рд╣ै. рдХिрд╕ी рднी рдЕрди्рдп рдзाрддु рдХी рддुрд▓рдиा рдоें рд╕ोрдиे рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдмेрдЬोрдб़ рд╣ै. рд╕ोрдиा рдзрди, рд╢рдХ्рддि рдФрд░ рдРрд╢्рд╡рд░्рдп рдХा рдк्рд░рддीрдХ рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै. рджिрдЦрдиे рдоें рд╕ुрдЦрджाрдпрдХ рдФрд░ рдХाрдо рдоें рд▓ेрдиे рдпोрдЧ्рдп рд╣ोрддा рд╣ै. рдпुрдЧों-рдпुрдЧों рд╕े рдЕрдд्рдпंрдд рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд, рдпрд╣ां рддрдХ рдХि рдкूрдЬрдиीрдп рд╕ाрдордЧ्рд░ी рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕ोрдиे рдХा рдКंрдЪा рд╕्рдеाрди рд░рд╣ा рд╣ै. рдЕрдкрдиे рдЕрдж्рд╡िрддीрдп рдЧुрдгों рдХे рдХाрд░рдг рдпрд╣ рдХीрдорддी рдзाрддु рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдХीрдорддी рд╣ै. рд╕ोрдиा рдПрдХ рдРрд╕ी рд╕ाрдордЧ्рд░ी рд╣ै рдЬिрд╕े рд╡рд╕्рддुрдУं рдФрд░ рд╕ेрд╡ाрдУं рдХे рдмрджрд▓े рдоें рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХिрдпा рдЬाрддा рд░рд╣ा рд╣ै.
рдЖрдЬ рднी рд╕рднी рджेрд╢ों рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ोрдиे рдХो рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рднुрдЧрддाрди рдХे рдоाрдз्рдпрдо рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рд╕ोрдиे рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рд╕рд╣рд╕्рд░ाрдм्рджिрдпों рд╕े рдЖрднूрд╖рдг рдФрд░ рд╡िрдиिрдордп рдХे рд╕ाрдзрди рдХे рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा рдЬाрддा рд░рд╣ा рд╣ै. рд╕ोрдиा рдоूрд▓्рдп рдХा рднंрдбाрд░ рд╣ै рдФрд░ рд▓ोрдЧों рдХे рд▓िрдП рдиिрд╡ेрд╢ рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рд╣ै, рдЬिрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдХि рдЗрд╕рдХा рдоूрд▓्рдп рд╕рдордп рдХे рд╕ाрде рдШрдЯрдиे рдХे рдмрдЬाрдп рд╕्рдеिрд░ рд░рд╣рддा рд╣ै рдпा рдмреЭрддा рд░рд╣рддा рд╣ै. рдХрдИ рдЕрди्рдп рдзाрддुрдУं рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд, рд╕ोрдиा рдЦрд░ाрдм рдирд╣ीं рд╣ोрддा рдпा рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдоें рдЕрди्рдпрдеा рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рдирд╣ीं рдЖрддी. рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рд╕ोрдиा рдЗрддрдиा рджुрд░्рд▓рдн рд╣ै рдХि рд╣рд░ рдХोрдИ рд╕ोрдиे рдХा рд╕िрдХ्рдХा рдирд╣ीं рдмрдиा рд╕рдХрддा.
рд╕ोрдиा рдЯिрдХाрдК рдФрд░ рдЬंрдЧ-рд░ोрдзी рд╣ोрддा рд╣ै. рд╕ोрдиे рдоें рджृрд╢्рдп рд╕ौंрджрд░्рдп рдФрд░ рдЪुंрдмрдХीрдп рдЖрдХрд░्рд╖рдг рд╣ोрддा рд╣ै. рдКрд╖्рдоा рдФрд░ рдмिрдЬрд▓ी рдХा рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫा рд╕ंрд╡ाрд╣рдХ рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг, рд╕ोрдиा рд╣рд╡ा рдФрд░ рдЕрдзिрдХрддрд░ рдЕрднिрдХрд░्рдордХों (рд░ाрд╕ाрдпрдиिрдХ рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рдЙрдд्рдкрди्рди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдкрджाрд░्рде рдпा рдпौрдЧिрдХ) рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा рд╣ै. рд╕рдмрд╕े рдЖрдо рд╕ोрдиे рдХे рдпौрдЧिрдХों рдоें рдХ्рд▓ोрд░ोрдСрд░िрдХ рдПрд╕िрдб рдФрд░ рдСрд░िрдХ рдХ्рд▓ोрд░ाрдЗрдб рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं.
рд╕ोрдиा рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рдХрд╣ाँ рд╕े рдЖрдпा?
рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рд╕ोрдиा 0.03 рдЧ्рд░ाрдо рдк्рд░рддि 1000 рдХिрдЧ्рд░ा рдкृрд╖्рдарднूрдоि рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдк्рд░рдЪुрд░ рдоाрдд्рд░ा рдоें рдоौрдЬूрдж рд╣ै. рдПрдХ рдЕрдиुрдоाрди рдХे рдоुрддाрдмिрдХ, рд╕ोрдиा рдкृрде्рд╡ी рдХे рдХ्рд░рд╕्рдЯ рдХा рдХेрд╡рд▓ 0.000004 рдк्рд░рддिрд╢рдд рд╣िрд╕्рд╕ा рдмрдиाрддा рд╣ै. рд╕ोрдиा рд╕ोрдиे рдХी рдЦрджाрдиों рд╕े рдЖрддा рд╣ै рдФрд░ рд╣рдоाрд░ी рдкृрде्рд╡ी рдХी рд╕рддрд╣ рд╕े рдХрдИ рдоीрдЯрд░ рдиीрдЪे рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рдЦрдиिрдХों (Miners) рдХो рд╕ोрдиा рдЙрд╕рдХे рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рд░ूрдк рдоें рдоिрд▓рддा рд╣ै.
рд╕ोрдиा рдХрд╣ाँ рд╕े рдЖрдпा, рдЗрд╕े рд▓ेрдХрд░ рдХोрдИ рднी рд╕рдЯीрдХ рдЙрдд्рддрд░ рдирд╣ीं рджिрдпा рдЬा рд╕рдХा рд╣ै. рдХुрдЫ рдЦрдЧोрд▓рд╢ाрд╕्рдд्рд░िрдпों рдХा рдоाрдирдиा рд╣ै рдХि рди्рдпूрдЯ्рд░ॉрди рд╕िрддाрд░ों (Neutron Stars) рдФрд░ рд╕ुрдкрд░рдиोрд╡ा рд╡िрд╕्рдлोрдЯों рдХे рдмीрдЪ рдЯрдХрд░ाрд╡ рдиे рд╡рд╣ рдКрд░्рдЬा рдк्рд░рджाрди рдХी рд╣ोрдЧी, рдЬिрд╕рд╕े рд╕ोрдиे рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ुрдЖ рд╣ोрдЧा. рд╣рдоाрд░े рдЧ्рд░рд╣ рдкрд░ рдЬрдоा рд╕ाрд░ा рд╕ोрдиा рд╕िрддाрд░ों рдХे рд╡िрд╕्рдлोрдЯ рдФрд░ рдХ्рд╖ुрдж्рд░рдЧ्рд░рд╣ों рдХी рдЯрдХ्рдХрд░ рдХे рджौрд░ाрди рдмрдиा рд╣ोрдЧा, рдФрд░ рдЕंрддрддः рд╕рдордп рдХे рд╕ाрде рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рдЖ рдЧрдпा рд╣ोрдЧा. рдЦрдЧोрд▓рд╢ाрд╕्рдд्рд░ी рдЗрд╕ рдмाрдд рдХी рдЬांрдЪ рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं рдХि рд╣рдоाрд░े рдЧ्рд░рд╣ рдкрд░ рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рд╕ोрдиा рдХैрд╕े рдкрд╣ुंрдЪा.
рд╕ोрдиे рдХे рдЙрдкрдпोрдЧ (Uses of Gold)
рд╕ोрдиे рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдоुрдЦ्рдп рд░ूрдк рд╕े рдЖрднूрд╖рдг, рдХांрдЪ рдФрд░ рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ॉрдиिрдХ्рд╕ рд╡рд╕्рддुрдУं рдХे рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рднाрдЧों рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХे рд▓िрдП рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рд╕ोрдиे рдХी рдХीрдордд рд╕ोрдиे рдоें рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рд╣ोрддी рд╣ै. рджुрдиिрдпाрднрд░ рдоें рдЖрднूрд╖рдгों рдоें рд▓рдЧрднрдЧ 75% рд╕ोрдиे рдХी рдЦрдкрдд рд╣ोрддी рд╣ै.
рд╕ोрдиे рдХो рдзाрдЧा рдмрдиाрдХрд░ рдХрдв़ाрдИ рдоें рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै. рд╕ोрдиे рдХी рдПрдХ рдкрддрд▓ी рдкрд░рдд рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрд╕ी рдмрдб़ी рдмिрд▓्рдбिंрдЧ рдХी рдЦिрдб़рдХिрдпों рдкрд░ рд╕ूрд░्рдп рдХी рдХिрд░рдгों рдХी рдЧрд░्рдоी рдХो рдк्рд░рддिрдмिंрдмिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рднी рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै.
рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ॉрдиिрдХ्рд╕ рдЗंрдбрд╕्рдЯ्рд░ी рдоें рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░िрдХрд▓ рдХрдиेрдХ्рдЯрд░्рд╕ рдХो рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╕ोрдиे рдХा рдмреЬे рдкैрдоाрдиे рдкрд░ рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдЬो рд╕ंрдХ्рд╖ाрд░рдг рдк्рд░рддिрд░ोрдзी (рдЬंрдЧ рд░ोрдзी, рдпाрдиी рдЬिрд╕рдоें рдЬंрдЧ рди рд▓рдЧрддी рд╣ो) рд╣ोрддे рд╣ैं. рдпे рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░िрдХрд▓ рдХрдиेрдХ्рдЯрд░्рд╕ рдХंрдк्рдпूрдЯрд░ рдЬैрд╕े рдХрдИ рд╡िрдж्рдпुрдд рдЙрдкрдХрд░рдгों рдоें рд▓рдЧाрдП рдЬाрддे рд╣ैं.
рдПрдХ рд╕्рдоाрд░्рдЯрдлोрди рдоें рд▓рдЧрднрдЧ 50 рдоिрд▓ीрдЧ्рд░ाрдо рд╕ोрдиा рд╣ोрддा рд╣ै. рдпрд╣ рднी рдз्рдпाрди рджिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рдХрдиेрдХ्рдЯрд░्рд╕ рдоें рд╕ोрдиे рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдЕрдХ्рд╕рд░ рдПрдХ рдХोрдЯिंрдЧ рдХे рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рд╡ाрдпрд░िंрдЧ рдХे рдХрдИ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд░ूрдкों, рдЬैрд╕े USB рдХॉрд░्рдб, рд╡ीрдбिрдпो рдХेрдмрд▓ рдФрд░ рдСрдбिрдпो рдХेрдмрд▓ рдоें рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै.
рдЬंрдЧ рд░ोрдзी рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг, рд╕ोрдиा рд╡िрдж्рдпुрдд рд╕ंрдкрд░्рдХों (Electrical Contacts) рдоें рдЙрдкрдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП рднी рдЖрджрд░्рд╢ рд╣ै. рд╕ोрдиा рдКрд╖्рдоा рдХा рдЕрдЪ्рдЫा рд╕ंрд╡ाрд╣рдХ, рдк्рд░рдХृрддि рдоें рдЧैрд░-рд╡िрд╖ैрд▓ा рдФрд░ рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЬ्рдЮाрдд рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рд▓рдЪीрд▓ी рдзाрддुрдУं рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै. рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕्рд╡िрдЪ рдХॉрди्рдЯैрдХ्рдЯ, рдЬो рдЕрдХ्рд╕рд░ рд╕ंрдХ्рд╖ाрд░рдг (рдзाрддुрдУं рдХे рдХ्рд╖рдп рдПрд╡ं рд╣्рд░ाрд╕ рд╣ोрдиे рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдЬैрд╕े рдХि рдЬंрдЧ) рдХे рд▓िрдП рдЕрддिрд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рд╣ोрддे рд╣ैं, рдЖрдорддौрд░ рдкрд░ рд╕ोрдиे рд╕े рдмрдиे рд╣ोрддे рд╣ैं.
рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рдЕрд░्рдзрдЪाрд▓рдХ рдЙрдкрдХрд░рдг (Semiconductor Devices) рдЕрдХ्рд╕рд░ рдмेрд╣рдж рдорд╣ीрди рд╕ोрдиे рдХे рддाрд░ों рдХे рдЬрд░िрдпे рдЕрдкрдиे рдкैрдХेрдЬ рд╕े рдЬुрдб़े рд╣ोрддे рд╣ैं. рдЙрдкрдХрд░рдгों рдХो рдЬोрдб़рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕ोрдиे рдХे рдмाрд░ीрдХ рддाрд░ों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдиे рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХो рдЖрдорддौрд░ рдкрд░ рд╡ाрдпрд░ рдмॉрди्рдбिंрдЧ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै. рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рдпाрдд्рд░िрдпों рдХे рд╣ेрд▓рдоेрдЯ рдХो рдпूрд╡ी рд╡िрдХिрд░рдг (UV Radiation) рд╕े рдмрдЪाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕ рдкрд░ рд╕ोрдиे рдХी рдкрддрд▓ी рдХोрдЯिंрдЧ рд▓рдЧाрдИ рдЬाрддी рд╣ै.
рдЗрд╕ी рдХे рд╕ाрде, рд╕ोрдиे рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрдИ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдЖрдпुрд░्рд╡ेрджिрдХ рдФрд╖рдзिрдпों рдФрд░ рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рдоें рднी рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬैрд╕े рджंрддрдЪिрдХिрдд्рд╕ा рдЖрджि. рдЧोрд▓्рдб-198 рдЖрдЗрд╕ोрдЯोрдк рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдкрд░рдоाрдгु рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдХुрдЫ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдХैंрд╕рд░ рдпा рдЯ्рдпूрдорд░ рдХे рдЗрд▓ाрдЬ рдХे рд▓िрдП рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै.
рднाрд░рдд рдоें рд╕ोрдиे рдХा рдорд╣рдд्рдд्рд╡ (Importance of Gold in India)
рднाрд░рдд рдоें рд╕ोрдиे рдХे рдЦрдирди рдХा рдПрдХ рд▓ंрдмा рдЗрддिрд╣ाрд╕ рд╣ै. рд╕рджिрдпों рд╕े, рд╕ोрдиा рд╕рдмрд╕े рдкрд╡िрдд्рд░ рдФрд░ рд╢ुрдн рднाрд░рддीрдп рд╕рдоाрд░ोрд╣ों рдХो рдЪिрд╣्рдиिрдд рдХрд░рддा рд░рд╣ा рд╣ै. рдЬрди्рдо рд╕े рд▓ेрдХрд░ рд╡िрд╡ाрд╣ рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рддрдХ, рдЗрд╕рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рднाрд░рддीрдп рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдФрд░ рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдоें рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж рдФрд░ рд╕рдоृрдж्рдзि рдХे рдк्рд░рддीрдХ рдХे рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рд╡ेрдж, рд░ाрдоाрдпрдг, рдорд╣ाрднाрд░рдд рд╕рд╣िрдд рд╕рднी рд╣िрди्рджू рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рд╕ोрдиे рдХे рдЙрдкрдпोрдЧ рдФрд░ рдЖрднूрд╖рдгों рдХा рдмрд╣ुрдд рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рдоिрд▓рддा рд╣ै. рд╕ोрдиा рдкрд╡िрдд्рд░рддा, рдзрди рдФрд░ рд╢ुрдн рдЕрд╡рд╕рд░ों рдХा рдк्рд░рддीрдХ рдоाрдиा рдЬाрддा рд░рд╣ा рд╣ै.
рд╕ोрдиा рдЪाँрджी рдФрд░ рддांрдмे рдХी рддрд░рд╣ рдзूрдоिрд▓ рдирд╣ीं рд╣ोрддा, рди рд╣ी рд▓ोрд╣े рдХी рддрд░рд╣ рдЬंрдЧ рдЦाрддा рд╣ै. рдпрд╣ рд╕рджैрд╡ рд╕े рд╣ी рд╢ुрдж्рдзрддा, рджिрд╡्рдпрддा рдФрд░ рд╢рдХ्рддि рдХे рд╢िрдЦрд░ рдкрд░ рдЦрдб़ा рд╣ै. рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕рдиे рдЕрдкрдиा рдоूрд▓्рдп рдХрднी рдирд╣ीं рдЦोрдпा, рдмрд▓्рдХि рд╕рдордп рдХे рд╕ाрде рдпрд╣ рдФрд░ рднी рдЕрдзिрдХ рдоूрд▓्рдпрд╡ाрди рд╣ो рдЧрдпा.
рд╡ेрджों рдоें рд╕ोрдиा (Gold in Vedas)
рдпрд╣ рдзाрддु рд╡ैрджिрдХ рдХाрд▓ рд╕े рд╣ी рдмрд╣ुрдоूрд▓्рдп рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ै. рдЛрдЧ्рд╡ेрдж рдоें рдЪाँрджी рдХे рд╕ाрде рд╕ोрдиे рдХी рдоिрд╢्рд░рдзाрддु рдХा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै. рд╡ेрджों рдоें рд╕ोрдиे рдХो рд╣िрд░рдг्рдп рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдФрд░ рд╣िрд░рдг्рдпрдЧрд░्рдн рд╕े рдЗрд╕ рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдоाрдиी рдЧрдИ рд╣ै. рдкृрде्рд╡ी рд╕े рд╕ोрдиा рдиिрдХाрд▓рдиा (рдЛрдЧ्рд╡ेрдж рез-резрезрен-рел, резреи-рез-рем, резреи-рез-реирем, резреи-рез-рекрек) рд╡ैрджिрдХ рд▓ोрдЧों рдХो рдЬ्рдЮाрдд рдеा. рд╕ोрдиे рдХी рдзुрд▓ाрдИ рдХा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рддैрдд्рддिрд░ीрдп рд╕ंрд╣िрддा (рем-рез-ренрез) рдФрд░ рд╢рддрдкрде рдм्рд░ाрд╣्рдордг (реи-рез-рез-рел) рдоें рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै. рд╕िंрдзु рдХो рд╣िрд░рдг्рдордп рдФрд░ рд╕рд░рд╕्рд╡рддी рдХो рд╣िрд░рдг्рдпрд╡рд░्рддрдиी рдХे рд░ूрдк рдоें рднी рджрд░्рд╢ाрдпा рдЧрдпा рд╣ै.
рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдоें рд╕ोрдиे рдХा рдорд╣рдд्рдд्рд╡
рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдоें рдк्рд░ाрдЪीрдирдХाрд▓ рд╕े рд╣ी рд╕ोрдиे рдХो рд╕рдо्рдоाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ै. рдЗрд╕рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдЕрдзिрдХрддрд░ рджेрд╡ी-рджेрд╡рддाрдУं рдХी рдоूрд░्рддिрдпाँ, рдЧрд╣рдиे, рдШрд░ेрд▓ू рдмрд░्рддрди, рд╕рдЬाрд╡рдЯी рд▓ेрдЦ, рдк्рд░рддीрдХ рдФрд░ рдоंрджिрд░ों рдХी рд╕рдЬाрд╡рдЯ рдХे рд▓िрдП рдХिрдпा рдЬाрддा рд░рд╣ा рд╣ै. рд╕ोрдиा рдкाрд░ंрдкрд░िрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдоृрдж्рдзि рдХी рджेрд╡ी рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдФрд░ рдзрди рдХे рджेрд╡рддा рдХुрдмेрд░ рд╕े рднी рдЬुрдб़ा рд╣ुрдЖ рд╣ै. рд╡िрд╖्рдгुрдкрдд्рдиी рдФрд░ рдзрди рдХी рджेрд╡ी рдоां рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдЬी рд╕्рд╡рд░्рдг рдЖрднूрд╖рдгों рд╕े рд╕ुрд╕рдЬ्рдЬिрдд рд░рд╣рддी рд╣ैं, рддрдеा рдзрди рд╡рд░्рд╖ा рдХрд░рддी рд░рд╣рддी рд╣ैं.
рдФрд░ рдХेрд╡рд▓ рдоां рд▓рдХ्рд╖्рдоीрдЬी рд╣ी рдирд╣ीं, рд▓рдЧрднрдЧ рд╕рднी рджेрд╡ी-рджेрд╡рддा рд╕्рд╡рд░्рдг рдЖрднूрд╖рдг рдзाрд░рдг рдХрд░рддे рд╣ैं. рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕ोрдиा рдЦрд░ीрджрдиा рдШрд░ рдоें рд╢ुрднрддा рдХो рдЖрдоंрдд्рд░िрдд рдХрд░рдиे рдХे рд╕рдоाрди рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै. рджीрдкाрд╡рд▓ी, рдЕрдХ्рд╖рдп рддृрддीрдпा, рдУрдгрдо, рдкोंрдЧрд▓, рджुрд░्рдЧा рдкूрдЬा, рдзрдирддेрд░рд╕, рджрд╢рд╣рд░ा рдФрд░ рдлрд╕рд▓ рдХे рдоौрд╕рдо рдХे рдЙрдд्рд╕рд╡ рд╕ोрдиे рдХी рдЦрд░ीрдж рдФрд░ рдкूрдЬा рдХो рд╢ुрдн рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै.
рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдоें рд╕ोрдиे рдХा рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдк्рд░рдпोрдЧ рдЖрднूрд╖рдгों рдХे рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा рдЬाрддा рд░рд╣ा рд╣ै. рдЖрднूрд╖рдг рд╣िрди्рджू рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХी рдЕрдоूрд▓्рдп рд╡िрд░ाрд╕рдд рд╣ैं. рдЗрди्рд╣ें рдкीрдв़िрдпों рд╕े рдЧौрд░рд╡ рдХे рд╕ाрде рд╕ंрд░рдХ्рд╖िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै. рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдоें рдпे рдХेрд╡рд▓ рдк्рд░рджрд░्рд╢рди рдпा рдЖрдиंрдж рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХी рд╡рд╕्рддु рдирд╣ीं рд╣ैं, рдмрд▓्рдХि рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдЖрднूрд╖рдг рдкрд╣рдирдиे рд╕े рд╣рдоें рдКрд░्рдЬा рдФрд░ рдЪैрддрди्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै, рд╢рд░ीрд░ рдоें рдирдХाрд░ाрдд्рдордХ рдКрд░्рдЬा рдХрдо рд╣ोрддी рд╣ै, рдФрд░ рд╢рд░ीрд░ рдХे рдЬिрди рд╣िрд╕्рд╕ों рдоें рдЖрднूрд╖рдг рдкрд╣рдиे рдЬाрддे рд╣ैं, рдЙрдирдХा рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЙрдкрдЪाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै, рдПрдХ्рдпूрдк्рд░ेрд╢рд░ рдХे рд╕рдоाрди.
рд╕ोрдиे рд╕े рдмрдиे рдЖрднूрд╖рдг рдкрд╣рдирдиा рд╕рд░्рд╡ोрдд्рддрдо рд╣ै. рдЕрдзिрдХрддрд░ рдЖрднूрд╖рдг рд╕ोрдиे рдХे рдмрдиाрдпे рдЬाрддे рд░рд╣े рд╣ैं. рдпрд╣ рддेрдЬ рдзाрддु рд╣ै, рдЕрд░्рдеाрдд рддेрдЬ-рддрдд्рд╡ рдХा рджाрддा рд╣ै, рдЕрдд: рдЗрд╕рд╕े рдк्рд░рд╕ाрд░िрдд рддेрдЬ рддрд░ंрдЧें рд╕्рдд्рд░ी рдХे рд╢рд░ीрд░ рдоें рд╕ूрд░्рдпрдиाрдб़ी рдХो рд╕рдХ्рд░िрдп рдХрд░рддी рд╣ैं. рдЙрд╕рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░, рдПрдХ рдорд╣िрд▓ा рдоें рд╢рдХ्рддि-рддрдд्рд╡ рд╕рдХ्рд░िрдп рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै. рдпрджि рд╕ोрдиा рдкрд╣рдирдиा рд╕ंрднрд╡ рди рд╣ो рддो рдЪांрджी рдХे рдЖрднूрд╖рдг рдкрд╣рдиे рдЬाрддे рд╣ैं.
рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рд╕ोрдиा рд╢рд░ीрд░ рдоें рд╣ाрдиिрдХाрд░рдХ рдХीрдЯाрдгुрдУं рдХो рдирд╖्рдЯ рдХрд░рддा рд╣ै. рд╕рднी рдзाрддुрдУं рдоें рд╕ोрдиा рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рд╕ाрдд्рд╡िрдХ рд╣ै, рдЬो рд╕ाрдд्рд╡िрдХ рдФрд░ рдЪैрддрди्рдп рд╕े рд╕рдоृрдж्рдз рддрд░ंрдЧों рдХो рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░рддी рд╣ै рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╕рдоाрди рдЧрддि рд╕े рд╡ाрдпुрдоंрдбрд▓ рдоें рдЙрдд्рд╕рд░्рдЬिрдд рдХрд░рддी рд╣ै. рдЗрд╕рд▓िрдП рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ोрдиे рдХे рдЖрднूрд╖рдг рдкрд╣рдирддा рд╣ै рдЙрд╕े рд╕ाрдд्рд╡िрдХрддा рдФрд░ рджिрд╡्рдп рдЪेрддрдиा рдХा рд▓ाрдн рдоिрд▓рддा рд╣ै.
рдЗрд╕рдХी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рд╢рдХ्рддिрдпों рдХो рджेрдЦрддे рд╣ुрдП, рдЗрд╕े рдЙрди рд▓ोрдЧों рдХे рд▓िрдП рд╕ौрднाрдЧ्рдп рд▓ाрдиे рд╡ाрд▓ा рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдЬो рдЗрд╕े рд╕рд╣ी рддрд░ीрдХे рд╕े рдкрд╣рдирддे рд╣ैं. рдЬ्рдпोрддिрд╖рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдоें рднी рдХुрдЫ рд░ाрд╢िрдпों рдХे рд▓िрдП рд╕ोрдиा рдкрд╣рдирдиा рдмेрд╣рдж рднाрдЧ्рдпрд╢ाрд▓ी рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै. рдк्рд░ाрдЪीрди рдХाрд▓ рдоें, рдЗрд╕рдХे рдорд╣ीрди рдкाрдЙрдбрд░ рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдкेंрдЯिंрдЧ рдФрд░ рдЪिрдд्рд░рд▓िрдкि рд▓ेрдЦрди рдоें рднी рдХिрдпा рдЬाрддा рдеा.
рдЖрдпुрд░्рд╡ेрдж рдоें рд╕ोрдиे рдХे рдФрд╖рдзीрдп рдорд╣рдд्рд╡ рдХो рдоाрди्рдпрддा рджी рдЧрдИ рд╣ै. рд╕ोрдиे рдХे рдмрд░्рддрдиों рдоें рдЦाрдиा рдЦाрдиे рд╕े рд╢рд░ीрд░ рдЕंрджрд░ рдФрд░ рдмाрд╣рд░ рд╕े рдордЬрдмूрдд рдФрд░ рддाрдХрддрд╡рд░ рдмрдирддा рд╣ै. рд╡ाрдд, рдкिрдд्рдд рдФрд░ рдХрдл рддीрдиों рд╣ी рдХंрдЯ्рд░ोрд▓ рдоें рд░рд╣рддे рд╣ैं. рдпाрджрджाрд╢्рдд рддेрдЬ рд╣ोрддी рд╣ै, рдЖंрдЦें рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рд╣рддी рд╣ैं, рд╕ाрде рд╣ी рдЗрдо्рдпुрдиिрдЯी рднी рдмреЭрддी рд╣ै. рдЕрд▓्рдЬाрдЗрдорд░ рдХी рдмीрдоाрд░ी рд╕े рд░ाрд╣рдд рдоिрд▓рддी рд╣ै.
рднाрд░рдд рдоें рд╕ोрдиे рдХी рдЦрджाрдиें (Gold Mines in India)
рд╡िрд╢्рд╡ рд╕्рддрд░ рдкрд░ рд╕ोрдиा рдЖрдЧ्рдиेрдп, рдЕрд╡рд╕ाрджी рдФрд░ рдХाрдпांрддрд░िрдд- рддीрдиों рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдЪрдЯ्рдЯाрдиों рдоें рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рд▓ेрдХिрди рдЕрдзिрдХांрд╢ рд╕ोрдиा рдЖрдЧ्рдиेрдп рдЪрдЯ्рдЯाрдиों рд╕े рд╣ी рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै. рдЖрдЬ рджрдХ्рд╖िрдг рдЕрдл्рд░ीрдХा рд╕ोрдиे рдХा рдмрд╣ुрдд рдмреЬा рдЙрдд्рдкाрджрдХ рд╣ै. рдпрд╣ाँ рдкрд░ рд╕ोрдиा рд╕ंрдЧुрдЯिрдХाрд╢्рдо (Conglomerate) рддрдеा рдЕрди्рдп рд╕्рддрд░ीрдп рдЪрдЯ्рдЯाрдиों рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рдЗрди рд╕рднी рдЪрдЯ्рдЯाрдиों рдкрд░ рд╡рд▓рди рддрдеा рдн्рд░ंрд╢ рдХा рдХाрдлी рдк्рд░рднाрд╡ рдкреЬा рд╣ै. рднाрд░рдд рдоें рд╕ोрдиा рдХ्рд╡ाрд░्рдЯ्рдЬ рдФрд░ рдирджिрдпों рдХी рд░ेрдд рддрдеा рдмрдЬрд░ी рдоें рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рднाрд░рдд рдФрд░ рджрдХ्рд╖िрдг рдЕрдл्рд░ीрдХा рдХी рдЦाрдиों рд╕े рдмрд╣ुрдд рд╕ोрдиा рдиिрдХाрд▓ा рдЬा рдЪुрдХा рд╣ै. рдЕрддः рдпे рдЦाрдиें рдмрд╣ुрдд рдЧрд╣рд░ी рд╣ो рдЧрдИ рд╣ैं.
рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें рднाрд░рдд рдоें рд╕ोрдиे рдХी рдоुрдЦ्рдп рддीрди рдЦрджाрдиें рд╣ैं - рдХрд░्рдиाрдЯрдХ рдоें рд╣ुрдЯ्рдЯी рдФрд░ рдЙрдЯी рдЦрджाрдиें рддрдеा рдЭाрд░рдЦंрдб рдоें рд╣ीрд░ाрдмुрдж्рджीрдиी рдЦрджाрдиें. рдХोрд▓ाрд░ рдЧोрд▓्рдб рдлीрд▓्рдб (KGF) рдХрд░्рдиाрдЯрдХ рдХे рдХोрд▓ाрд░ рдЬिрд▓े рдоें рд╕्рдеिрдд рдПрдХ рдЦрдирди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд╣ै. рдпрд╣ рдЕрдкрдиी рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рд╕ोрдиे рдХी рдЦाрдиों рд╣ेрддु рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬो рджुрдиिрдпा рдХी рд╕рдмрд╕े рдЧрд╣рд░ी рдЦрджाрдиों рдоें рд╕े рдПрдХ рдеी. рдХोрд▓ाрд░ рдЧोрд▓्рдб рдлीрд▓्рдб 2001 рдоें рдмंрдж рд╣ो рдЧрдпा, рдЬिрд╕рдиे рдЕрдкрдиे 120 рд╕ाрд▓ рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХे рджौрд░ाрди 800 рдЯрди рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╕ोрдиे рдХा рдЙрдд्рдкाрджрди рдХिрдпा рдеा. рдЗрд╕ рдЦрджाрди рдХो рдЙрдЪ्рдЪ рдкрд░िрдЪाрд▓рди рд▓ाрдЧрдд рдПрд╡ं рдХрдо рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдХे рдХाрд░рдг рдмंрдж рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рдеा.
рднाрд░рдд рдоें рд╕ोрдиे рдХा рджूрд╕рд░ा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдЙрдд्рдкाрджрдХ рд╣рдЯ्рдЯी рд╕ोрдиे рдХी рдЦрджाрди рд╣ै, рдЬो рдХрд░्рдиाрдЯрдХ рдХे рд░ाрдпрдЪूрд░ рдЬिрд▓े рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ै. рдЗрд╕ рдСрдкрд░ेрд╢рди рдиे рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдоें 1902 рдоें рдЙрдд्рдкाрджрди рд╢ुрд░ू рдХिрдпा рдеा, рд╣ाрд▓ांрдХि рдмाрдж рдоें рдк्рд░рдердо рд╡िрд╢्рд╡ рдпुрдж्рдз рдХे рдХाрд░рдг рдзрди рдХी рдХрдоी рдХे рдХाрд░рдг рдЗрд╕े 1918 рдоें рдмंрдж рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рдеा. 1947 рдоें рдЗрд╕рдХा рдкुрдиः рдЖрд░ंрдн рдХिрдпा рдЧрдпा. 2020 рддрдХ рдЗрд╕рдиे рд▓рдЧрднрдЧ 84 рдЯрди рд╕ोрдиे рдХा рдЙрдд्рдкाрджрди рдХिрдпा рдФрд░ рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें рдпрд╣ рднाрд░рдд рдоें рдПрдХрдоाрдд्рд░ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╕ोрдиा рдЙрдд्рдкाрджрдХ рд╣ै. рддुрдордХुрд░ु рдЬिрд▓े рдХे рдмेрд▓ाрд░ा рдФрд░ рд╕िрд░ा рдХे рдкाрд╕ рдЕрдЬ्рдЬрдирд╣рд▓्рд▓ी рдоें рднी рд╕ोрдиे рдХा рдЙрдд्рдкाрджрди рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै.
Comments
Post a Comment