Nasadiya Suktam in Vedas (Universe Origin) : рдиाрд╕рджीрдп рд╕ूрдХ्рдд (рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि)
Nasdiya Sukt in Rig Veda (With Hindi Arth) : рдиाрд╕рджीрдп рд╕ूрдХ्рдд рдХ्рдпा рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдХे рдмाрд░े рдоें рдмрддाрддा рд╣ै?
рдиाрд╕рджीрдп рд╕ूрдХ्рдд рдоें рдХुрд▓ рд╕ाрдд рдорди्рдд्рд░ рд╣ैं। рдпрд╣ рд╕ूрдХ्рдд рдЙрд╕ рд╕рдордп рдХी рдмाрдд рдХрд░рддा рд╣ै рдЬрдм рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं рдеा, рди рдзрд░рддी, рди рдЖрдХाрд╢, рди рд╕рдордп, рди рджिрд╢ा। рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рдЕрдЬ्рдЮाрдд рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдеा, рдЬो рди рджेрдЦा рдЬा рд╕рдХрддा рдеा, рди рд╕рдордЭा рдЬा рд╕рдХрддा рдеा। рдлिрд░ рдХैрд╕े рдпрд╣ рд╕рдм рдмрдиा? рдФрд░ рдХिрд╕рдиे рдмрдиाрдпा? рдЗрд╕ी рдХा рдЪिंрддрди рдЗрди рд╕ाрдд рдоंрдд्рд░ों рдоें рд╣ै।
рд╕ूрдХ्рдд рдоें рдЛрд╖ि рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдкूрд░्рд╡ рдк्рд░рд▓рдпाрд╡рд╕्рдеाрдоें рди рддो (рдиाрдорд░ूрдкрд╡िрд╣ीрди) рдЕрд╕рдд् рдеा рдФрд░ рди рдЙрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें (рдиाрдорд░ूрдкाрдд्рдордХ) рд╕рдд् рд╣ी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдеा। рдЙрд╕ рд╕рдордп рди рддो рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдеा рди рдХोрдИ рд▓ोрдХ рдеा рдФрд░ рди рд╡्рдпोрдо рдеा। рди рдХोрдИ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рддрдд्рдд्рд╡ рдеा рдЕрдерд╡ा рди рднोрдХ्рддा рднोрдЧ्рдп рдХी рд╕рдд्рддा рдеी। рдЙрд╕ рд╕рдордп рдЬрд▓-рддрдд्рдд्рд╡ рдХा рднी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдирд╣ीं рдеा।
рдЙрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рди рддो рдоृрдд्рдпु рдеी рдФрд░ рди рдЕрдорд░рдд्рд╡ рдеा। рди рд░ाрдд рдеी рдФрд░ рди рджिрд╡рд╕ рдеा। рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдЕрднिрд╡्рдпрдЮ्рдЬрдХ рдХोрдИ рднी рдЪिрд╣्рди рдЙрд╕ рд╕рдордп рдирд╣ीं рдеा। рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рддрдд्рдд्рд╡ рдеा, рдЬो рдмिрдиा рд╡ाрдпु рдХे рднी рдЕрдкрдиी рдКрд░्рдЬा рд╕े рд╢्рд╡ाрд╕ рд▓े рд░рд╣ा рдеा рдФрд░ рдмрд╕ рдЙрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдЕрди्рдп рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं рдеा-
рдЖрдиीрджрд╡ाрддं рд╕्рд╡рдзрдпा рддрджेрдХं рддрд╕्рдоाрдж्рдзाрди्рдпрди्рди рдкрд░ः рдХिं рдЪрдиाрд╕।। (рдЛрдХ्реж резреж।резреиреп। реи)
рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдкूрд░्рд╡ рдк्рд░рд▓рдпाрд╡рд╕्рдеा рдоें рддрдо рд╣ी рддрдо рд╕े рдЖрдЪ्рдЫрди्рди рдеा рдЕрд░्рдеाрдд् рд╕рд░्рд╡рдд्рд░ рдЕрди्рдзрдХाрд░-рд╣ी-рдЕрди्рдзрдХाрд░ рдеा। рдЙрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдиाрдо-рд░ूрдкाрджि рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдУं рд╕े рдкрд░े рдХोрдИ рдПрдХ рджुрд░्рдЬेрдп рддрдд्рдд्рд╡ рдеा, рдЬो рд╕ृрд╖्рдЯि-рд╕рд░्рдЬрдиा рдХे рд╕ंрдХрд▓्рдк рдХी рдорд╣िрдоा рд╕े рд╕्рд╡рдпं рдЖрд╡िрд░्рднूрдд рд╣ुрдЖ। рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдкूрд░्рд╡ рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЙрд╕ рдПрдХाрдХी рдХे рдорди рдоें рд╕ृрдЬрди рдХा рднाрд╡ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдЖ। рдЙрд╕ी рдХी рдкрд░िрдгрддि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдЬрдб़-рдЪेрддрдирд░ूрдк рдЕрд╕ंрдЦ्рдп рдЖрдХाрд░ों рдоें рд╣ुрдИ। рдпрд╣ी рд╕ृрд╖्рдЯि-рддрди्рддु рдХा рдк्рд░рд╕ाрд░ рдеा। рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рдеा।
рдЛрд╖ि рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдкूрд░्рд╡ рдк्рд░рд▓рдпाрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЬрдм рдиाрдо рд░ूрдкाрдд्рдордХ рд╕рдд्рддा рд╣ी рдирд╣ीं рдеी, рддрдм рдпрдеाрд░्рдерд░ूрдк рдоें рдХौрди рдЬाрдирддा рд╣ै рдХि рд╡िрд╡िрдзрд╕्рд╡рд░ूрдкा рдпрд╣ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХрд╣ाँ рд╕े рдФрд░ рдХिрд╕рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдИ? рджेрд╡рддा рдЗрд╕ рд░рд╣рд╕्рдп рдХो рдирд╣ीं рдмрддрд▓ा рд╕рдХрддे, рдХ्рдпोंрдХि рджेрд╡рддा рднी рддो рд╕ृрд╖्рдЯि-рд░рдЪрдиा рдХे рдЕрдирди्рддрд░ рд╣ी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдЖрдпे рдеे।
рдЕрди्рдд рдоें рдЛрд╖ि рд╕्рд╡рдпं рд╕े рдк्рд░рд╢्рди рдХрд░рддे рд╣ैं рдХि “рдпрд╣ рд╕рдм рдХिрд╕рд╕े рд╣ुрдЖ? рдХैрд╕े рд╣ुрдЖ? рдХौрди рдЬाрдирддा рд╣ै?” рдХ्рдпोंрдХि рджेрд╡рддा рднी рддो рдмाрдж рдоें рдЖрдП, рдЕрддः рджेрд╡рддा рднी рдирд╣ीं рдЬाрдирддे। рдЬрдм рд╕ृрд╖्рдЯि рд╣ी рдирд╣ीं рдеी, рддो рдХोрдИ рджेрдЦрдиे рд╡ाрд▓ा рднी рдирд╣ीं рдеा! рдЗрд╕рд▓िрдП рдпрд╣ рдХрд╣рдиा рдЕрд╕ंрднрд╡ рд╣ै рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХрдм рдФрд░ рдХैрд╕े рд╢ुрд░ू рд╣ुрдИ। рдФрд░ рдЕंрдд рдоें рдЛрд╖ि рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдЬिрд╕ рдкрд░рдо рд╕рдд्рддा рдиे рдпрд╣ рд╕ृрд╖्рдЯि рдмрдиाрдИ, рд╡рд╣ рднी рд╢ाрдпрдж рдирд╣ीं рдЬाрдирддा рдХि рдпрд╣ рдХैрд╕े рд╣ुрдИ, рдХ्рдпोंрдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рд╢ाрдпрдж рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдЙрд╕ рдкрд░рдо рд╕рдд्рддा рдХे рднीрддрд░ рд╕े рд╕्рд╡рддः рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЧрдИ। рдпाрдиी рдпрд╣ рд╕ूрдХ्рдд рдХрд╣рддा рд╣ै рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рд░рд╣рд╕्рдп рдЗрддрдиा рдЧрд╣рд░ा рд╣ै рдХि рдЬ्рдЮाрди рдХी рд╕ीрдоा рд╡рд╣ाँ рдЬाрдХрд░ рд╕्рд╡рдпं рд░ुрдХ рдЬाрддी рд╣ै।
рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХे рдкрд╣рд▓े рдХी рд╕्рдеिрддि рдРрд╕ी рдеी рдЬрд╣ाँ рдХुрдЫ рднी рд╣ोрдиा рдпा рди рд╣ोрдиा рдирд╣ीं рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा। рд╢ाрдпрдж рд╡рд╣ рдкрд░рдо рд╕рдд्рддा рдЬाрдирддा рд╣ै рдЬिрд╕рдиे рдпрд╣ рд╕рдм рд░рдЪा, рдпा рд╢ाрдпрдж рд╡рд╣ рднी рдирд╣ीं рдЬाрдирддा, рдХ्рдпोंрдХि рдЬрдм рдХोрдИ ‘рджूрд╕рд░ा’ рдеा рд╣ी рдирд╣ीं, рддो ‘рдЬाрдирдиा’ рднी рдХिрд╕рдиे рдХिрд╕े? рдЬрдм рдХोрдИ рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ी рдирд╣ीं рдеा, рддो рдЬाрдирдиा рднी рдЕрд╕ंрднрд╡ рдеा। рдпрд╣ рд╡ाрдХ्рдп рдЕрдЬ्рдЮाрди рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдкूрд░्рдг рдЬ्рдЮाрди рдХा рдоौрди рд╣ै। рдпрд╣ рд╡ेрдж рдХा рд╕рдмрд╕े рд╡िрдирдо्рд░ рдФрд░ рд╕рдмрд╕े рдКँрдЪा рд╡ाрдХ्рдп рд╣ै। рдпрд╣ рдХрд╣рддा рд╣ै рдХि рдЬрд╣ाँ рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा рдФрд░ рдЬाрдирдиे рдХी рд╡рд╕्рддु, рджोрдиों рд▓ुрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рдкрд░рдо рд╕рдд्рдп рд╣ै।
рдЛрдЧ्рд╡ेрдж 10.129
рдЛрд╖ि : рдк्рд░рдЬाрдкрддि рдкрд░рдоेрд╖्рдаी
рджेрд╡рддा : рднाрд╡рд╡ृрддрдо् (рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рднाрд╡)
рдЫрди्рдж : рдд्рд░िрд╖्рдЯुрдк्
рдиाрд╕рджीрдп рд╕ूрдХ्рдд рдХे рдж्рд░рд╖्рдЯा рдЛрд╖ि рдк्рд░рдЬाрдкрддि рдкрд░рдоेрд╖्рдаी, рджेрд╡рддा рднाрд╡рд╡ृрддрдо् рддрдеा рдЫрди्рдж рдд्рд░िрд╖्рдЯुрдк् рд╣ै। рдЗрд╕ рд╕ूрдХ्рдд рдоें рдЛрд╖ि рдиे рдмрддाрдпा рд╣ै рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрдм, рдХрд╣ाँ рдФрд░ рдХिрд╕рд╕े рд╣ुрдЖ। рдпрд╣ рдмрдб़ा рд╣ी рд░рд╣рд╕्рдпрдкूрд░्рдг рдФрд░ рджेрд╡рддाрдУं рдХे рд▓िрдпे рднी рдЕрдЧрдо्рдп рд╣ै।
рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдоें рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ाрдд्рдордХрддा-рд╡िрд╣ीрди рд╕рд░्рд╡рдд्рд░ рдПрдХ рд╣ी рддрдд्рдд्рд╡ рд╡्рдпाрдк्рдд рдеा। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рд╕рд▓िрд▓ рдиे рдЪрддुрд░्рджिрдХ् рдЗрд╕े рдШेрд░ рд▓िрдпा рдФрд░ рд╕ृрд╖्рдЯि-рдиिрд░्рдоाрдг рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╣ुрдИ। рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдЗрд╕ी 'рдорди рдХे рд░ेрдд' рд╕े рд╣ोрдиा рдеा। рд╕ूрдХ्рддрдж्рд░рд╖्рдЯा рдЛрд╖ि рдиे рдЕрдкрдиे рд╣ृрджрдпाрдХाрд╢ рдоें рджेрдЦा рдХि рд╕рдд् рдХा рд╕рдо्рдмрди्рдз рдЕрд╕рдд् рд╕े рд╣ै। рдпрд╣ी рд╕ृрд╖्рдЯि-рдиिрд░्рдоाрдг рдХी рдХрдб़ी 'рд╕ोрд╜рдХाрдордпрдд्', 'рддрджैрдХ्рд╖рдд' рд╣ै। рдЗрд╕ी рдХे рдПрдХ рдЕंрд╢ 'рд░ेрддोрдзा' рдФрд░ рджूрд╕рд░े рдЕंрд╢ 'рдорд╣िрдоा' рдоें рдкрд░рд╕्рдкрд░ рдЖрдХрд░्рд╖рдг рд╣ुрдЖ। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕ुрд╡िрджिрдд рд╣ी рд╣ै'।
рдиाрд╕рджीрдп-рд╕ूрдХ्рдд (Nasadiya Suktam in Hindi)
рдиाрд╕рджाрд╕ीрди्рдиो рд╕рджाрд╕ीрдд्рддрджाрдиीं рдиाрд╕ीрдж्рд░рдЬो рдиो рд╡्рдпोрдоा рдкрд░ो рдпрдд्।
рдХिрдоाрд╡рд░ीрд╡ः рдХुрд╣ рдХрд╕्рдп рд╢рд░्рдорди्рдирдо्рднः рдХिрдоाрд╕ीрдж्рдЧрд╣рдиं рдЧрднीрд░рдо्॥рез॥
рдк्рд░рд▓рдпрдХाрд▓ рдоें рди рд╕рдд् рдеा рдФрд░ рди рдЕрд╕рдд् рдеा। рдЙрд╕ рд╕рдордп рди рд▓ोрдХ рдеा рдФрд░ рдЖрдХाрд╢ рд╕े рджूрд░ рдЬो рдХुрдЫ рд╣ै, рд╡рд╣ рднी рдирд╣ीं рдеा। рдЙрд╕ рд╕рдордп рд╕рдмрдХा рдЖрд╡рд░рдг рдХ्рдпा рдеा? рдХрд╣ाँ рдХिрд╕рдХा рдЖрд╢्рд░рдп рдеा? рдЕрдЧाрдз рдФрд░ рдЧрдо्рднीрд░ рдЬрд▓ рдХ्рдпा рдеा? рдЕрд░्рдеाрдд् рдпрд╣ рд╕рдм рдЕрдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ी рдеा।
рди рдоृрдд्рдпुрд░ाрд╕ीрджрдоृрддं рди рддрд░्рд╣ि рди рд░ाрдд्рд░्рдпा рдЕрд╣्рди рдЖрд╕ीрдд्рдк्рд░рдХेрддः।
рдЖрдиीрджрд╡ाрддं рд╕्рд╡рдзрдпा рддрджेрдХं рддрд╕्рдоाрдж्рдзाрди्рдпрди्рди рдкрд░ः рдХिं рдЪрдиाрд╕॥реи॥
рдЙрд╕ рд╕рдордп рди рдоृрдд्рдпु рдеी, рди рдЕрдоृрдд рдеा। рд╕ूрд░्рдп рдФрд░ рдЪрди्рдж्рд░рдоा рдХे рдЕрднाрд╡ рдоें рд░ाрдд рдФрд░ рджिрди рднी рдирд╣ीं рдеे। рд╡ाрдпु рд╕े рд░рд╣िрдд рдЙрд╕ рджрд╢ा рдоें рдПрдХ рдЕрдХेрд▓ा рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ी рдЕрдкрдиी рд╢рдХ्рддि рдХे рд╕ाрде рдЕрдиुрдк्рд░ाрдгिрдд рд╣ो рд░рд╣ा рдеा, рдЙрд╕рд╕े рдкрд░े рдпा рднिрди्рди рдХोрдИ рдФрд░ рд╡рд╕्рддु рдирд╣ीं рдеी।
рддрдо рдЖрд╕ीрдд्рддрдорд╕ा рдЧूрд│्рд╣рдордЧ्рд░ेрд╜рдк्рд░рдХेрддं рд╕рд▓िрд▓ं рд╕рд░्рд╡рдоा рдЗрджрдо्।
рддुрдЪ्рдЫ्рдпेрдиाрдн्рд╡рдкिрд╣िрддं рдпрджाрд╕ीрдд्рддрдкрд╕рд╕्рддрди्рдорд╣िрдиाрдЬाрдпрддैрдХрдо्॥рей॥
рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдкूрд░्рд╡ рдк्рд░рд▓рдпрдХाрд▓ рдоें рдЕрди्рдзрдХाрд░ рд╡्рдпाрдк्рдд рдеा, рд╕рдм рдХुрдЫ рдЕрди्рдзрдХाрд░ рд╕े рдЖрдЪ्рдЫाрджिрдд рдеा। рдЕрдЬ्рдЮाрддाрд╡рд╕्рдеा рдоें рдпрд╣ рд╕рдм рдЬрд▓-рд╣ी-рдЬрд▓ рдеा рдФрд░ рдЬो рдеा рд╡рд╣ рдЪाрд░ों рдУрд░ рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рд╕рдд्-рдЕрд╕рдд्-рднाрд╡ рд╕े рдЖрдЪ्рдЫाрджिрдд рдеा। рд╕рдм рдЕрд╡िрдж्рдпा рд╕े рдЖрдЪ्рдЫाрджिрдд рддрдо рд╕े рдПрдХाрдХाрд░ рдеा рдФрд░ рд╡рд╣ рдПрдХ рдм्рд░рд╣्рдо рддрдк рдХे рдк्рд░рднाрд╡ рд╕े рд╣ुрдЖ।
рдХाрдорд╕्рддрджрдЧ्рд░े рд╕рдорд╡рд░्рддрддाрдзि рдордирд╕ो рд░ेрддः рдк्рд░рдердоं рдпрджाрд╕ीрдд्।
рд╕рддो рдмрди्рдзुрдорд╕рддि рдиिрд░рд╡िрди्рджрди् рд╣ृрджि рдк्рд░рддीрд╖्рдпा рдХрд╡рдпो рдордиीрд╖ा॥рек॥
рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдкрд╣рд▓े рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдорди рдоें рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рд░рдЪрдиा рдХा рд╕ंрдХрд▓्рдк рд╣ुрдЖ, рдЗрдЪ्рдЫा рдкैрджा рд╣ुрдИ; рдХ्рдпोंрдХि рдкुрд░ाрдиी рдХрд░्рдорд░ाрд╢ि рдХा рд╕ंрдЪрдп рдЬो рдмीрдЬрд░ूрдк рдоें рдеा, рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдЙрдкाрджाрди рдХाрд░рдг рднूрдд рд╣ुрдЖ। рдпрд╣ рдмीрдЬрд░ूрдкी рд╕рдд् рдкрджाрд░्рде рдм्рд░рд╣्рдорд░ूрдкी рдЕрд╕рдд् рд╕े рдкैрджा рд╣ुрдЖ।
рддिрд░рд╢्рдЪीрдиो рд╡िрддрддो рд░рд╢्рдоिрд░ेрд╖ाрдордзः рд╕्рд╡िрджाрд╕ीрейрджुрдкрд░ि рд╕्рд╡िрджाрд╕ीрейрдд्।
рд░ेрддोрдзा рдЖрд╕рди्рдорд╣िрдоाрди рдЖрд╕рди्рдд्рд╕्рд╡рдзा рдЕрд╡рд╕्рддाрдд्рдк्рд░рдпрддिः рдкрд░рд╕्рддाрдд्॥рел॥
рд╕ूрд░्рдп рдХी рдХिрд░рдгों рдХे рд╕рдоाрди рд╕ृрд╖्рдЯि-рдмीрдЬ рдХो рдзाрд░рдг рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдкुрд░ुрд╖ (рднोрдХ्рддा) рд╣ुрдП рдФрд░ рднोрдЧ्рдп рд╡рд╕्рддुрдПँ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдИं। рдЗрди рднोрдХ्рддा рдФрд░ рднोрдЧ्рдп рдХी рдХिрд░рдгें рдКрдкрд░-рдиीрдЪे, рдЖрдб़ी-рддिрд░рдЫी рдлैрд▓ीं। рдЗрдирдоें рдЪाрд░ों рддрд░рдл рднोрдЧ्рдпрд╢рдХ्рддि рдиिрдХृрд╖्рдЯ рдеी рдФрд░ рднोрдХ्рддृрд╢рдХ्рддि рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рдеी।
рдХो рдЕрдж्рдзा рд╡ेрдж рдХ рдЗрд╣ рдк्рд░ рд╡ोрдЪрдд्рдХुрдд рдЖрдЬाрддा рдХुрдд рдЗрдпं рд╡िрд╕ृрд╖्рдЯिः।
рдЕрд░्рд╡ाрдЧ्рджेрд╡ा рдЕрд╕्рдп рд╡िрд╕рд░्рдЬрдиेрдиाрдеा рдХो рд╡ेрдж рдпрдд рдЖрдмрднूрд╡॥рем॥
рдпрд╣ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХिрд╕ рд╡िрдзि рд╕े рдФрд░ рдХिрд╕ рдЙрдкाрджाрди рд╕े рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ुрдИ? рдпрд╣ рдХौрди рдЬाрдирддा рд╣ै? рдХौрди рдмрддाрдпे ? рдХिрд╕рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╡рд╣ाँ рдкрд╣ुँрдЪ рд╕рдХрддी рд╣ै? рдХ्рдпोंрдХि рд╕рднी рдЗрд╕ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдмाрдж рд╣ी рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдП рд╣ैं, рдЗрд╕рд▓िрдпे рдпрд╣ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХिрд╕рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдИ? рдпрд╣ рдХौрди рдЬाрдирддा рд╣ै?
рдЗрдпं рд╡िрд╕ृрд╖्рдЯिрд░्рдпрдд рдЖрдмрднूрд╡ рдпрджि рд╡ा рджрдзे рдпрджि рд╡ा рди।
рдпो рдЕрд╕्рдпाрдз्рдпрдХ्рд╖ः рдкрд░рдоे рд╡्рдпोрдорди्рдд्рд╕ो рдЕрдЩ्рдЧ рд╡ेрдж рдпрджि рд╡ा рди рд╡ेрдж॥рен॥
рдЗрд╕ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдЕрддिрд╢рдп рд╡िрд╕्рддाрд░ рдЬिрд╕рд╕े рдкैрджा рд╣ुрдЖ, рд╡рд╣ рдЗрд╕े рдзाрд░рдг рдХिрдпे рд╣ै, рд░рдЦे рд╣ै рдпा рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдЖрдзाрд░ рдХे рд╣ी рд╣ै। рд╣े рд╡िрдж्рд╡рди्! рдпрд╣ рд╕рдм рдХुрдЫ рд╡рд╣ी рдЬाрдирддा рд╣ै, рдЬो рдкрд░рдо рдЖрдХाрд╢ рдоें рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓ा рдЗрд╕ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдиिрдпрди्рддा рд╣ै рдпा рд╢ाрдпрдж рдкрд░рдоाрдХाрд╢ рдоें рд╕्рдеिрдд рд╡рд╣ рднी рдирд╣ीं рдЬाрдирддा?
*****************************************
рдиाрд╕рджीрдп рд╕ूрдХ्рдд рдХे рддीрди рднाрдЧ рд╣ैं-
рдк्рд░рдердо рднाрдЧ рдоें рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдкूрд░्рд╡ рдХी рд╕्рдеिрддि рдХा рд╡рд░्рдгрди рд╣ै। рдЙрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╕рдд्-рдЕрд╕рдд्, рдоृрдд्рдпु-рдЕрдорд░рдд्рд╡ рдЕрдерд╡ा рд░ाрдд्рд░ि рджिрд╡рд╕ рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं рдеा। рди рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдеा, рди рдЖрдХाрд╢ рдеा, рди рдХोрдИ рд▓ोрдХ рдеा, рди рдЬрд▓ рдеा। рди рдХोрдИ рднोрдЧ्рдп рдеा, рди рднोрдХ्рддा рдеा। рд╕рд░्рд╡рдд्рд░ рдЕрди्рдзрдХाрд░-рд╣ी-рдЕрди्рдзрдХाрд░ рдеा। рдЙрд╕ рд╕рдордп рддो рдмрд╕, рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рддрдд्рдд्рд╡ рдХा рд╣ी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдеा, рдЬो рд╡ाрдпु рдХे рдмिрдиा рднी рд╢्рд╡ाрд╕ рд▓े рд░рд╣ा рдеा।
рдж्рд╡िрддीрдп рднाрдЧ рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдЬो рдиाрдо-рд░ूрдкाрджि рд╡िрд╣ीрди рдПрдХрдоाрдд्рд░ рд╕рдд्рддा рдеी, рдЙрд╕ी рдХी рдорд╣िрдоा рд╕े рд╕ंрд╕ाрд░рд░ूрдкी рдХाрд░्рдп-рдк्рд░рдкрдЮ्рдЪ рдк्рд░ाрджुрд░्рднूрдд рд╣ुрдЖ। рдЗрд╕ рдкрд░рдо рд╕рдд्рддा рдоें рд╕िрд╕ृрдХ्рд╖ा рднाрд╡ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдЖ рдФрд░ рддрдм рдЪрд░-рдЕрдЪрд░ рд░ूрдк рдиिрдЦिрд▓ рд╕ृрд╖्рдЯि рдиे рдЖрдХाрд░ рдЧ्рд░рд╣рдг рдХिрдпा।
рддृрддीрдп рднाрдЧ рдоें рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рджुрд░्рдЬेрдпрддा рдХा рдиिрд░ूрдкрдг рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рд╕рдорд╕्рдд рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдоें рдРрд╕ा рдХोрдИ рднी рдирд╣ीं рд╣ै, рдЬो рдпрд╣ рдХрд╣ рд╕рдХे рдХि рдпрд╣ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХैрд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдИ? рд╕ाрдорд░्рде्рдпрд╡ाрди् рджेрд╡рддा рднी рдирд╣ीं рдХрд╣ рд╕рдХрддे, рдХ्рдпोंрдХि рд╡े рднी рддो рд╕ृрд╖्рдЯि-рд░рдЪрдиा рдХे рдмाрдж рд╣ी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдЖрдпे рдеे। рд╕ंрд╕ाрд░-рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдкрд░рдо рдЧूрдв рд░рд╣рд╕्рдп рдХो рдпрджि рдХोрдИ рдЬाрдирддे рд╣ैं рддो рдХेрд╡рд▓ рд╡े рдЬो рдЗрд╕ рд╕рдорд╕्рдд рд╕ृрд╖्рдЯिрдХे рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рд╣ैं, рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рд╣ैं। рдЙрдирдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдЗрд╕ рдЧूрдв рддрдд्рдд्рд╡ рдХो рдХोрдИ рдирд╣ीं рдЬाрдирддा।
рдпрд╣ाँ рднौрддिрдХ рдЖрдХाрд╢ (space) рдХी рдмाрдд рдирд╣ीं рдХी рдЧрдИ рд╣ै। рдпрд╣ рдЪैрддрди्рдп рдХा рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдЖрдХाрд╢ рд╣ै, рдЬрд╣ाँ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдХाрд░рдг рднी рд▓ीрди рд╣ै, рдФрд░ рдкрд░िрдгाрдо рднी। рднौрддिрдХ рдЖрдХाрд╢ рдкाँрдЪрд╡ा рддрдд्рд╡ рд╣ै (рдорд╣ाрднूрдд), рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдмाрдж рдХा। рдкрд░рдо рд╡्рдпोрдо рдЙрд╕рд╕े рднी рд╕ूрдХ्рд╖्рдо, рд╡рд╣ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд╣ै рдЬрд╣ाँ рдм्рд░рд╣्рдордЪेрддрдиा рдЕрдиंрдд рд░ूрдк рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдЖрдХाрд╢ рдоें рд░рд╣рддा рд╣ै, рдпрд╣ рдХрд╣рдиा рднौрддिрдХ рдЕрд░्рде рдоें рдЧрд▓рдд рд╣ै। рдмрд▓्рдХि рдЖрдХाрд╢ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдоें рд░рд╣рддा рд╣ै।
"рд╢ाрдпрдж рд╡рд╣ рднी рдирд╣ीं рдЬाрдирддा", рдпрд╣ рдХोрдИ рд╕ंрд╢рдп рдпा рдиाрд╕्рддिрдХрддा рдирд╣ीं рд╣ै। рдпрд╣ рдЛрд╖ि рдХी рд╡िрдирдо्рд░рддा рд╣ै, рдЙрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХी рдЬрдм рдЪेрддрдиा рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХे рд░рд╣рд╕्рдп рдХे рдЗрддрдиे рдЧрд╣рд░े рд╕्рддрд░ рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪ рдЬाрддी рд╣ै рдХि рд╡рд╣ाँ рдЬ्рдЮाрддा рдФрд░ рдЬ्рдЮेрдп (рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा рдФрд░ рдЬिрд╕े рдЬाрдиा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै), рджोрдиों рдХा рднेрдж рдоिрдЯрдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै। рдЬрд╣ाँ рдЬाрдирдиे рдФрд░ рди рдЬाрдирдиे рдХा рднेрдж рдоिрдЯ рдЬाрддा рд╣ै, рд╡рд╣ीं рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै। рдпрд╣ рд╡рд╣ рдмिंрджु рд╣ै рдЬрд╣ाँ рдЬ्рдЮाрди рднी рд╕ीрдоिрдд рд╣ोрдХрд░ рдоौрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдЕрдЬ्рдЮाрди рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдкूрд░्рдг рдЬ्рдЮाрди рдХा рдоौрди рд╣ै।
рдиाрд╕рджीрдп рд╕ूрдХ्рдд рдХрд╣рддा рд╣ै рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдкрд╣рд▓े рдХुрдЫ рдирд╣ीं рдеा, рди рдЕंрдзрдХाрд░, рди рдк्рд░рдХाрд╢, рдмрд╕ рдПрдХ рдоौрди рдЪेрддрдиा। рдЙрд╕ рдЪेрддрдиा рдоें рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЬाрдирдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдЙрдаी, рдпрд╣ी рдкрд╣рд▓ा рд╕्рдкंрджрди рдеा। рдЗрдЪ्рдЫा рд╕े рд╡िрдЪाрд░ рдмрдиा, рд╡िрдЪाрд░ рд╕े рдКрд░्рдЬा, рдКрд░्рдЬा рд╕े рд░ूрдк। рдпрд╣ी рд░ूрдк рдмाрдж рдоें рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдмрди рдЧрдпा। рд▓ेрдХिрди рдЬрдм рд╣рдо рдкूрдЫрддे рд╣ैं рдХि рдХैрд╕े рдмрдиा, рдХ्рдпों рдмрдиा? рддो рдЛрд╖ि рдХрд╣рддे рд╣ैं, рд╢ाрдпрдж рд╡рд╣ 'рдХोрдИ' рдирд╣ीं рдеा, рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕ рд╕рдордп рд╢ाрдпрдж 'рдХिрд╕ी' рдХा рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рд╣ी рдирд╣ीं рдеा। рдФрд░ рдЬрдм рдХोрдИ рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ी рдирд╣ीं рдеा, рддो 'рдЬाрдирдиा' рднी рдЕрд╕ंрднрд╡ рдеा।
рдиाрд╕рджीрдп рд╕ूрдХ्рдд рд╣рдоें рдпрд╣ рд╕िрдЦाрддा рд╣ै рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рд░рд╣рд╕्рдп рдХेрд╡рд▓ рддрд░्рдХ рд╕े рдирд╣ीं рдЬाрдиा рдЬा рд╕рдХрддा। рд╣рд░ рдмाрд░ рд╡рд╣ाँ рдПрдХ рдмिंрджु рдРрд╕ा рдЖрддा рд╣ै рдЬрд╣ाँ рдЬ्рдЮाрди рдоौрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдпрд╣ рд╕ूрдХ्рдд рди рдХेрд╡рд▓ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдХी рдмाрдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдпрд╣ рднी рдмрддाрддा рд╣ै рдХि рдЬाрдирдиा рд╕्рд╡рдпं рдПрдХ рд╕ीрдоिрдд рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╣ै, рдФрд░ рдкрд░рдо рд╕рдд्рдп рдЙрд╕рд╕े рдкрд░े рд╣ै।

Comments
Post a Comment