Marriage in Hindu Sanatan Dharma : рд╣िंрджू рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рдоें рд╡िрд╡ाрд╣ рдХा рдЕрд░्рде

Meaning of Marriage (Wedding) in Hindu Sanatan Dharma, Duties of a Husband in Hinduism

Meaning of Marriage (Wedding) in Hindu Sanatan Dharma, Ram Sita Vivah, krishna rukmini Prem Vivah, Radha krishna vivah

рдЖрдЬ рдХे рд╕ोрд╢рд▓ рдоीрдбिрдпा рдпुрдЧ рдоें рд╡िрд╡ाрд╣ рдХा рдЕрд░्рде рдмрд╣ुрдд рд╕рддрд╣ी рдФрд░ рд╡िрдХृрдд рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдЬрдмрдХि рд╣िंрджू рдзрд░्рдо рдоें рд╡िрд╡ाрд╣ рдХोрдИ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдЕрдиुрдмंрдз рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдПрдХ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рд╣ै, рдЖрдд्рдоा рдХी рдЙрди्рдирддि рдХा рдПрдХ рдоाрдз्рдпрдо। рд╣िंрджू рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдоें рд╡िрд╡ाрд╣ рдХेрд╡рд▓ рджो рд╢рд░ीрд░ों рдпा рджो рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХा рдирд╣ीं, рджो рдЖрдд्рдоाрдУं рдХा рдоिрд▓рди (Divine union of souls) рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै।

рдпрд╣ рдХाрдо рдХा рд╕ाрдзрди рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдзрд░्рдо, рдЕрд░्рде, рдХाрдо рдФрд░ рдоोрдХ्рд╖, рдЪाрд░ों рдкुрд░ुрд╖ाрд░्рдеों рдоें рд╕ंрддुрд▓рди рд▓ाрдиे рдХा рдПрдХ рдоाрд░्рдЧ рд╣ै।

рдЛрдЧ्рд╡ेрдж рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै, 

рд╕рдо्рд░ाрдЬ्рдЮी рд╢्рд╡рд╢ुрд░े рднрд╡, рд╕рдо्рд░ाрдЬ्рдЮी рд╢्рд╡рд╢्рд╡्рд░ां рднрд╡। (рдЛрдЧ्рд╡ेрдж 10.85.46)

рдЕрд░्рдеाрдд् рд╣े рд╡рдзू! рддुрдо рдЕрдкрдиे рд╕рд╕ुрд░ाрд▓ рдоें рд╕рдо्рд░ाрдЬ्рдЮी рдмрдиो, рддुрдо рд╕рдмрдХा рд╕рдо्рдоाрди рдФрд░ рдк्рд░ेрдо рдкाрдУ।

рд╢рддрдкрде рдм्рд░ाрд╣्рдордг 13.2.6.7 рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि 

'рдкрддि-рдкрдд्рдиी рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рдХे рд╕рдЦा рдФрд░ рд╕рд╣рдзрд░्рдоी рд╣ैं। рджोрдиों рдХा рд╕рдоाрди рд╕्рдеाрди рд╣ै। рдХрд╣ीं рдХोрдИ рдХिрд╕ी рд╕े рдЫोрдЯा рдпा рдмреЬा рдирд╣ीं рд╣ै। рдкाрдгिрдЧ्рд░рд╣рдг рдХे рдмाрдж рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдХрд░्рдо рдоें рджोрдиों рдХा рд╕рд╣рдпोрдЧ рдЕрдкेрдХ्рд╖िрдд рд╣ै। рдкрдд्рдиी рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै, рдЕрддः рдЙрд╕рдХा рд╕рдо्рдоाрди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рд╡िрд╡ाрд╣ рдХे рд╕рдордп рд╡рд░ рд╡рдзू рдХा рджाрд╣िрдиा рд╣ाрде рдкрдХреЬрдХрд░ рдХрд╣рддा рд╣ै рдХि-

"рдк्рд░िрдпे! рдоैं рд╡िрд╖्рдгु рд╣ूँ рдФрд░ рддुрдо рдоेрд░ी рд▓рдХ्рд╖्рдоी рд╣ो। рддुрдо рдд्рд░िрджेрд╡ी рд╣ो рдФрд░ рдоैं рдд्рд░िрджेрд╡। рдоैं рд╕рдЩ्рдЧीрддрдордп рд╕ाрдорд╡ेрдж рд╣ूँ рдФрд░ рддुрдо рдХрд╡िрддाрдордпी рдЛрдЪा рд╣ो, рдоैं рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╣ूँ рдФрд░ рддुрдо рдкृрде्рд╡ी। рдоैं рдЕрдкрдиे рд╕ौрднाрдЧ्рдп рдХे рд▓िрдП рддुрдо्рд╣ाрд░ा рд╣ाрде рдкрдХрдб़рддा рд╣ूँ।"

рд╢рддрдкрде рдм्рд░ाрд╣्рдордг рдХा рдпрд╣ рдЕंрд╢ рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рд╡ैрджिрдХ рд╡िрд╡ाрд╣ рдХी рдЖрдд्рдоा рдХो рдЙрдЬाрдЧрд░ рдХрд░рддा рд╣ै। рдпрд╣ рджिрдЦाрддा рд╣ै рдХि рд╣िंрджू рдзрд░्рдо рдоें рд╡िрд╡ाрд╣ рди рддो рд╡ाрд╕рдиा рдХा рдЕрдиुрдмंрдз рд╣ै, рди рдХिрд╕ी рдПрдХ рдХा рджूрд╕рд░े рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░;

рдмрд▓्рдХि рдпрд╣ рджो рдЪेрддрди рд╢рдХ्рддिрдпों, рдкुрд░ुрд╖ рдФрд░ рдк्рд░рдХृрддि, рд╢िрд╡ рдФрд░ рд╢рдХ्рддि, рд╡िрд╖्рдгु рдФрд░ рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдХा рдкрд╡िрдд्рд░ рдоिрд▓рди рд╣ै।

рд╕рдЦा рднрд╡ рдЕрд░्рдеाрдд् "рддुрдо рдоेрд░ी рд╕рдЦी рдмрдиो।" рдпрд╣ рдХोрдИ рд╕ाрдоाрди्рдп рд╕ंрдмोрдзрди рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдЧрд╣рд░ाрдИ рд╕े рднрд░ा рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рд╣ै। рдпрд╣ рдмрддाрддा рд╣ै рдХि рд╡िрд╡ाрд╣ рдоें рд╕рдоाрдирддा, рд╕рд╣рдпोрдЧ рдФрд░ рд╕рд╣рдпाрдд्рд░ा рдоूрд▓ рднाрд╡ рд╣ैं। рдкрддि-рдкрдд्рдиी рдЧुрд░ु-рд╢िрд╖्рдп рдирд╣ीं, рдоाрд▓िрдХ-рд╕ेрд╡рдХ рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рд╕рдоाрди рд╕्рддрд░ рдХे рд╕рд╣рдзрд░्рдоी рд╣ैं, рдЬो рдЬीрд╡рди рдХे рд╣рд░ рдзрд░्рдордХрд░्рдо рдоें рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рдХे рд╕рд╣рдпोрдЧी рд╣ैं।

"рдк्рд░िрдпे! рдоैं рд╡िрд╖्рдгु рд╣ूँ рдФрд░ рддुрдо рдоेрд░ी рд▓рдХ्рд╖्рдоी рд╣ो।" рддो рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ рдирд╣ीं рдХि рдкुрд░ुрд╖ рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ै рдФрд░ рд╕्рдд्рд░ी рдЙрд╕рдХी рд╕ंрдкрдд्рддि рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдпрд╣ рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдЙрд╕рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ीрдп рдКрд░्рдЬा рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै। рдЬैрд╕े рд╡िрд╖्рдгु рдмिрдиा рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдХे рдкूрд░्рдг рдирд╣ीं, рд╡ैрд╕े рд╣ी рдХोрдИ рднी рдкुрд░ुрд╖ рдмिрдиा рд╕्рдд्рд░ी рдХे рд╢рдХ्рддिрд╣ीрди рд╣ै। рдЬैрд╕े рд▓рдХ्рд╖्рдоी рд╡िрд╖्рдгु рдХी рд╢рдХ्рддि рд╣ैं, рд╡ैрд╕े рд╣ी рдкрдд्рдиी рдкрддि рдХी рд╢рдХ्рддि рд╣ै।

"рдоैं рд╕ाрдорд╡ेрдж рд╣ूँ рдФрд░ рддुрдо рдЛрдЪा рд╣ो।" рдпрд╣ рдмрддाрддा рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рд▓рдп рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рд╢рдм्рдж рд╣ै, рджोрдиों рдХे рдоिрд▓рди рд╕े рд╕ृрд╖्рдЯि рдоें рд╕ंрдЧीрдд рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддा рд╣ै।

"рдоैं рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╣ूँ рдФрд░ рддुрдо рдкृрде्рд╡ी।" рдЕрд░्рдеाрдд् рд╡рд╣ рдЖрдХाрд╢ рд╣ै, рд╡рд╣ рдЖрдзाрд░ рд╣ै; рджोрдиों рдоिрд▓рдХрд░ рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХा рд╕ंрддुрд▓рди рдмрдиाрдП рд░рдЦрддे рд╣ैं।

рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि "

рдкрдд्рдиीं рдоिрдд्рд░ं рдЧृрд╣рд╕्рдерд╕्рдп। (рдорд╣ाрднाрд░рдд, рд╢ाрди्рддि рдкрд░्рд╡ 144.5)

рдЕрд░्рдеाрдд् рдкрдд्рдиी рдЧृрд╣рд╕्рде рдХा рд╕рдмрд╕े рд╕рдЪ्рдЪा рдоिрдд्рд░ рд╣ै। рд╡рд╣ рдШрд░ рдоें рд▓рдХ्рд╖्рдоी, рдзрд░्рдо рдоें рд╢рдХ्рддि, рдФрд░ рдЬीрд╡рди рдоें рдк्рд░ेрд░рдгा рд╣ै। рд╡рд╣ рдХेрд╡рд▓ рд╕ंрддाрди рдХी рдЬрдирдиी рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдкुрд░ुрд╖ рдХी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЙрди्рдирддि рдХा рдоाрдз्рдпрдо рд╣ै।

рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╡ैрджिрдХ рд╡िрд╡ाрд╣ рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि 

"рд╣े рд╡рдзू! рд╣рдо рджोрдиों рд╕ौрднाрдЧ्рдп рдоें рд╕рдоाрди рднाрдЧी рдмрдиें।"

рдЖрдзुрдиिрдХ рд╕рдоाрдЬ рдиे рд╡िрд╡ाрд╣ рдХो рднोрдЧ рдХा рдмंрдзрди рдмрдиा рджिрдпा рд╣ै, рдкрд░ंрддु рд╡ैрджिрдХ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдпрд╣ рдЖрдд्рдоा рдФрд░ рдКрд░्рдЬा рдХा рдпोрдЧ рд╣ै। рдкрддि рдФрд░ рдкрдд्рдиी рдХा рд░िрд╢्рддा рддрдм рдкрд╡िрдд्рд░ рд╣ोрддा рд╣ै рдЬрдм рджोрдиों рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рдХो рджेрд╡рдд्рд╡ рд╕े рджेрдЦрддे рд╣ैं। рдПрдХ рджूрд╕рд░े рдХो рдХेрд╡рд▓ рдмрджрд▓рдиे рдирд╣ीं, рдкूрд░्рдг рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рддे рд╣ैं। рдзрд░्рдо, рд╕рдд्рдп рдФрд░ рдк्рд░ेрдо рдХे рдоाрд░्рдЧ рдкрд░ рд╕ाрде рдЪрд▓рддे рд╣ैं।

рд╡िрд╡ाрд╣ рди рдХोрдИ рджाрдпिрдд्рд╡ рд╣ै, рди рдЕрдзिрдХाрд░; рдпрд╣ рдпрдЬ्рдЮ рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рджो рдЖрдд्рдоाрдПँ рдоिрд▓рдХрд░ рдЕрдкрдиी рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХी рдЖрд╣ुрддि рджेрдХрд░ рдПрдХ рдирд╡-рд╕ृрд╖्рдЯि рд░рдЪрддी рд╣ैं। рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рд╡рдЪрди рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рд╕ंрддुрд▓рди рдФрд░ рдк्рд░ेрдо рдХे рдзрд░्рдо рдХा рдЙрдж्рдШोрд╖ рд╣ै।

рд╡िрд╡ाрд╣ рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХेрд╡рд▓ рдЬीрд╡рди-рдиिрд░्рд╡ाрд╣ рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рджो рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ों рдХा рдкрд░рд╕्рдкрд░ рд╡िрдХाрд╕ рдФрд░ рдзрд░्рдо-рд╕ाрдзрдиा рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧ рд╣ै। рдпрд╣ 16 рд╕ंрд╕्рдХाрд░ों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै, рдЬिрд╕े рдЧृрд╣рд╕्рдеाрд╢्рд░рдо рдХा рдж्рд╡ाрд░ рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै। рдкрддि-рдкрдд्рдиी рдоिрд▓рдХрд░ рдзрд░्рдо, рд╕рдд्рдп, рд╕ेрд╡ा рдФрд░ рд╕рджाрдЪाрд░ рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░ें। рдпрд╣ рдХुрд▓-рдкрд░ंрдкрд░ा, рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдФрд░ рдоूрд▓्рдпों рдХा рдк्рд░рд╕ाрд░ рднी рд╣ै। рдЧृрд╣рд╕्рде рдЬीрд╡рди рдоें рд╕ंрдпрдо, рд╕ेрд╡ा, рдд्рдпाрдЧ рдФрд░ рдк्рд░ेрдо рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдЖрдд्рдоा рдХा рдкрд░िрд╖्рдХाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै।

рд╣िंрджू рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рдкрддि-рдкрдд्рдиी рдХा рд╕ंрдмंрдз рд╕рдЦा рднाрд╡ (рдоिрдд्рд░рд╡рдд्), рд╕рд╣рдзрд░्рдоी (рдзрд░्рдо рдХे рд╕рд╣рдпाрдд्рд░ी) рдФрд░ рдЕрд░्рдзांрдЧिрдиी рдХे рд░ूрдк рдоें рд╡рд░्рдгिрдд рд╣ै।

рдЕрд░्рдеाрдд् рдкрдд्рдиी рдкुрд░ुрд╖ рдХा рдЖрдзा рд╢рд░ीрд░ рдирд╣ीं, рдЙрд╕рдХा рдЖрдзा рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рд╣ै। рдкрддि рдФрд░ рдкрдд्рдиी рджोрдиों рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рдХे рджрд░्рдкрдг рд╣ोрддे рд╣ैं। рдПрдХ рдХा рдХ्рд░ोрдз рджूрд╕рд░े рдХी рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рд╣ै, рдПрдХ рдХा рдк्рд░ेрдо рджूрд╕рд░े рдХी рдФрд╖рдзि рд╣ै, рдФрд░ рдПрдХ рдХा рдзैрд░्рдп рджूрд╕рд░े рдХी рд░рдХ्рд╖ा рд╣ै।

рдкрддि-рдкрдд्рдиी, рджोрдиों рдХो рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рдХे рд╕ाрде рд╕рдо्рдоाрди рд╕े рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП, рдЕрдзिрдХाрд░ рд╕े рдирд╣ीं। рдк्рд░ेрдо рдоें рд╕्рд╡ाрдоिрдд्рд╡ рдирд╣ीं, рд╕ाрдЭेрджाрд░ी рд╣ो। рдоौрди рдХрдИ рдмाрд░ рд╢рдм्рджों рд╕े рдмрдб़ा рд╕рдоाрдзाрди рд╣ोрддा рд╣ै। рдзрд░्рдо, рдХрд░्рддрд╡्рдп рдФрд░ рдЖрдд्рдо-рд╕ंрдпрдо рдХो рдЖрдзाрд░ рдмрдиाрдПं, рдХ्рдпोंрдХि рд╕ंрдмंрдз рднाрд╡рдиा рд╕े рдмрдирддा рд╣ै, рд╢рд░ीрд░ рд╕े рдирд╣ीं। рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рдХी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдпाрдд्рд░ा рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧी рдмрдиें, рдк्рд░рддिрд╕्рдкрд░्рдзी рдирд╣ीं। рдХ्рд╖рдоा рдФрд░ рд╡िрдирдо्рд░рддा, рдпрд╣ рд╡िрд╡ाрд╣ рдХे рд╕рдмрд╕े рдмрдб़े рд░рдХ्рд╖рдХ рд╣ैं।

рдХिрди्рддु рдЖрдЬ рд╕ोрд╢рд▓ рдоीрдбिрдпा рдиे рд╡िрд╡ाрд╣ рдХो рд░ोрдоांрд╕, рдлोрдЯो рдФрд░ рдл्рд░ीрдбрдо рдХी рдкрд░िрднाрд╖ाрдУं рдоें рд╕ीрдоिрдд рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै, рдЬрдмрдХि рд╡िрд╡ाрд╣ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै, рджो рдЕрдзूрд░े рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ों рдХा рдРрд╕ा рдоिрд▓рди, рдЬिрд╕рдоें рджोрдиों рдоिрд▓рдХрд░ рдкूрд░्рдг рд╣ो рдЬाрдПं। рдпрд╣ рд╡ाрд╕рдиा рдХी рдкूрд░्рддि рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рд╕ंрд╕्рдХाрд░ों рдХी рдкрд░िрдкрдХ्рд╡рддा рд╣ै। рдпрд╣ рдмंрдзрди рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рд╕рд╣рдпाрдд्рд░ा рд╣ै, рдЬрд╣ाँ рджो рдЖрдд्рдоाрдПँ рдоिрд▓рдХрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдУрд░ рдПрдХ рдХрджрдо рдмрдв़ाрддी рд╣ैं।

рдХिंрддु рдЖрдЬ рд╡िрд╡ाрд╣ рдПрдХ рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдирд╣ीं, рдПрдХ рд╕ौрджा рдмрди рдЧрдпा рд╣ै। рд╡ेрджों рдФрд░ рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдоें рд╕्рдд्рд░ी рдХो рд╕рд╣рдзрд░्рдоिрдгी рдХрд╣ा рдЧрдпा, рдзрд░्рдо рдоें рд╕рдоाрди рднाрдЧीрджाрд░ी рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓ी। рдкрд░ рдЖрдЬ рд╡рд╣ी рд╕्рдд्рд░ी рдШрд░ рдоें рд╕ेрд╡िрдХा, рдмाрд╣рд░ рдоें рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рдмрдирдХрд░ рд░рд╣ рдЧрдИ рд╣ै। рд╡िрд╡ाрд╣ рдЕрдЧрд░ рдХिрд╕ी рдХे рд╕्рд╡ाрднिрдоाрди рдФрд░ рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХो рдоिрдЯा рджे, рддो рд╡рд╣ рд╡ैрджिрдХ рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдирд╣ीं, рдмंрдзрди рд╣ै। рдФрд░ рдмंрдзрди рдХрднी рдзрд░्рдо рдХा рдЕंрдЧ рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा।

рдЖрдЬ рдХुрдЫ рд▓ोрдЧ рдРрд╕ा рднी рдХрд╣рддे рд╣ुрдП рдоिрд▓ рдЬाрддे рд╣ैं рдХि “рдЬो рд╕्рдд्рд░ी рд╡िрд╡ाрд╣ рдирд╣ीं рдХрд░рддी, рд╡рд╣ рд╣िंрджू рдзрд░्рдо рдХा рдиाрд╢ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ै।”

рдпрд╣ рдн्рд░рдо рд╣ै। рдпрд╣ рдХрдерди рди рддो рд╢ाрд╕्рдд्рд░-рд╕ंрдЧрдд рд╣ै, рди рд╣ी рдзрд░्рдорд╕ंрдЧрдд। рд╣िंрджू рдзрд░्рдо рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдЬрдирд╕ंрдЦ्рдпा рд╕े рдирд╣ीं, рд╕ंрд╕्рдХाрд░ों рд╕े рд╣ोрддी рд╣ै। рд╣рдоाрд░ी рдкрд░ंрдкрд░ा рдоें рддो рдЧृрд╣рд╕्рде, рдм्рд░рд╣्рдордЪाрд░िрдгी, рд╕ाрдз्рд╡ी, рд╕рднी рдХो рд╕рдоाрди рд╕рдо्рдоाрди рдоिрд▓ा рд╣ै। рдЧाрд░्рдЧी рдиे рд╡िрд╡ाрд╣ рдирд╣ीं рдХिрдпा, рдкрд░ рд╡ेрджों рдоें рдЛрд╖ि рдХрд╣ी рдЧрдИं। рдоैрдд्рд░ीрдпी рдиे рд╕ंрд╕ाрд░ рдирд╣ीं, рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЪुрдиा। рд▓ोрдкाрдоुрдж्рд░ा, рдЕрдирд╕ूрдпा, рдЧंрдЧा, рд╕ीрддा, рд░ाрдзा, рдЗрди рд╕рдмрдиे рд╡िрд╡ाрд╣ рдХो рдзрд░्рдо рдХा рд╕ाрдзрди рдмрдиाрдпा, рдмंрдзрди рдирд╣ीं।

рдЕрд░्рдеाрдд् рд╡िрд╡ाрд╣ рдХोрдИ рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдпрддा рдирд╣ीं, рдпрд╣ рдоाрд░्рдЧों рдоें рд╕े рдПрдХ рдоाрд░्рдЧ рд╣ै рдЖрдд्рдо-рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХी рдпाрдд्рд░ा рдХा। рдзрд░्рдо рдХा рдиाрд╢ рд╡िрд╡ाрд╣-рдд्рдпाрдЧ рд╕े рдирд╣ीं, рдЕрдзрд░्рдо рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै। рдзрд░्рдо рдирд╖्рдЯ рддрдм рдирд╣ीं рд╣ोрддा рдЬрдм рдХोрдИ рд╡िрд╡ाрд╣ рдирд╣ीं рдХрд░рддा, рдзрд░्рдо рдирд╖्рдЯ рддрдм рд╣ोрддा рд╣ै рдЬрдм рдкुрд░ुрд╖ рд╕्рдд्рд░िрдпों рдХो рд╡рд╕्рддु рд╕рдордЭрдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै। рдзрд░्рдо рдХा рдиाрд╢ рдХрднी рдХिрд╕ी рд╕्рдд्рд░ी рдХे рдиिрд░्рдгрдп рд╕े рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ, рдмрд▓्рдХि рдкुрд░ुрд╖ рдХे рдЕрд╣ंрдХाрд░, рдЕрдзрд░्рдо рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХी рдЕрдЬ्рдЮाрдирддा рд╕े рд╣ुрдЖ рд╣ै।

рд╡िрд╡ाрд╣ рддрдм рддрдХ рдкрд╡िрдд्рд░ рд╣ै рдЬрдм рддрдХ рдЙрд╕рдоें рджोрдиों рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрди рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╣ै। рдЬрд╣ां рдкрдд्рдиी рд▓рдХ्рд╖्рдоी рд╣ै, рд╡рд╣ाँ рдЙрд╕े рд╕ंрдкрдд्рддि рдирд╣ीं, рд╢рдХ्рддि рдХी рддрд░рд╣ рджेрдЦा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЬрд╣ां рдкрддि рд╡िрд╖्рдгु рд╣ै, рд╡рд╣ाँ рдЙрд╕े рд╕्рд╡ाрдоी рдирд╣ीं, рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдХ рдХी рддрд░рд╣ рдЖрдЪрд░рдг рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдпрд╣ рдирд╣ीं рдХि рд╕्рдд्рд░ी рдЪुрдк рд░рд╣े, рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдкुрд░ुрд╖ рдЙрд╕े рд╕рдордЭे।

рдЖрдЬ рд╕рдоाрдЬ рдоें "рдкрдд्рдиी рдХा рдзрд░्рдо" рддो рд╕рдмрдХो рдпाрдж рд░рд╣рддा рд╣ै, рдкрд░ "рдкрддि рдХा рдзрд░्рдо", рдЬिрд╕े рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рдФрд░ рднी рдЧंрднीрд░рддा рд╕े рдмрддाрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рд╡рд╣ рд▓рдЧрднрдЧ рднुрд▓ा рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рд╡ेрджों, рд╕्рдоृрддिрдпों рдФрд░ рдорд╣ाрднाрд░рдд, рдкुрд░ाрдгों рдоें рдкрддि рдХे рдХрд░्рддрд╡्рдпों рдХा рдмрд╣ुрдд рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдФрд░ рд╕ुंрджрд░ рд╡рд░्рдгрди рдоिрд▓рддा рд╣ै। рдкрддि рдХा рдХाрд░्рдп рдкрдд्рдиी рдХो рдЖрд░्рдеिрдХ рдпा рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рджेрдиे рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рднाрд╡рдиाрдд्рдордХ, рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рджेрдиा рднी рд╣ै।

рди рд╣िंрд╕्рдпाрдд् рдХрди्рдпां, рди рдЪ рднрд░्рддा рднाрд░्рдпां рдк्рд░рддिрдХूрд▓ां рд╡рджेрдд्। (рдордиुрд╕्рдоृрддि рей.релрел)

рдкрддि рдХो рдХрднी рднी рдкрдд्рдиी рдХे рд╕ाрде рд╣िंрд╕ा, рдЕрдкрдоाрди рдпा рдХрдаोрд░ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдирд╣ीं рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рд╡рд╣ рдЙрд╕рдХी рджेрд╣ рдХी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдЙрдд्рддрд░рджाрдпी рд╣ै, рди рдХि рдЙрд╕рдХे рд╢рд░ीрд░ рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ рд░рдЦрдиे рдХे рд▓िрдП।

рдк्рд░िрдпрд╡ाрдХ्рдпं рдиिрдд्рдпं рд╡рджेрдд्। (рдорд╣ाрднाрд░рдд, рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдкрд░्рд╡ 146.13)

рдкрддि рдХो рдкрдд्рдиी рд╕े рд╕рджैрд╡ рдордзुрд░, рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣рди рджेрдиे рд╡ाрд▓े рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрдирдЬрдирдХ рд╢рдм्рджों рдоें рдмाрдд рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдП।

рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╕्рдд्рд░ी рдХे рдЖँрд╕ू рдШрд░ рдХी рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдХो рдирд╖्рдЯ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЗрд╕рд▓िрдП рдкрддि рдХा рдзрд░्рдо рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдРрд╕ा рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдмрдиाрдП рдЬрд╣ाँ рдкрдд्рдиी рдХा рдорди рд╢ांрдд, рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рдФрд░ рдк्рд░рд╕рди्рди рд░рд╣े।

рдзрд░्рдоे рдЪाрд░्рдеे рдЪ рдХाрдоे рдЪ рдиाрддिрдЪрд░ेрдд् рдкрддिः рдХ्рд╡рдЪिрдд्। (рдордиुрд╕्рдоृрддि реп.резрежрез)

рдкрддि рдХो рдзрд░्рдо, рдЕрд░्рде рдФрд░ рдХाрдо, рдХिрд╕ी рднी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдРрд╕ा рдЖрдЪрд░рдг рдирд╣ीं рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП рдЬिрд╕рд╕े рдкрдд्рдиी рдХी рдЖрдд्рдоा рджुрдЦी рд╣ो рдпा рдЙрд╕рдХा рдкрддрди рд╣ो। 

рдпрдд्рд░ рдиाрд░्рдпрд╕्рддु рдкूрдЬ्рдпрди्рддे рд░рдорди्рддे рддрдд्рд░ рджेрд╡рддाः। (рдордиुрд╕्рдоृрддि рей.релрем)

рдЬрд╣ां рд╕्рдд्рд░ी рдХा рд╕рдо्рдоाрди рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡рд╣ां рджेрд╡рддा рдк्рд░рд╕рди्рди рд╣ोрддे рд╣ैं। рдкрддि рдХो рдкрдд्рдиी рдоें рджेрд╡ीрдд्рд╡ рджेрдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП, рдХेрд╡рд▓ рдЧृрд╣рдХाрд░्рдп рдирд╣ीं।

рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдкрддि рдХा рдкрд╣рд▓ा рдзрд░्рдо рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдкрдд्рдиी рдФрд░ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рдЬीрд╡िрдХा рдХा рдЙрдЪिрдд рдк्рд░рдмंрдз рдХрд░े। рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рдкाрд▓рдирдХрд░्рддा рд╣ोрдиे рдХा рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдирд╣ीं, рд╕ेрд╡ा рдХा рднाрд╡ рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП।

рдкрдд्рдиीं рддु рд░рдХ्рд╖िрддुं рдиिрдд्рдпं рднрд░्рддा рдзрд░्рдоेрдг рдпोрдЬрдпेрдд्। (рдордиुрд╕्рдоृрддि реп.резрез)

рдкрддि рдХो рдЕрди्рдп рд╕्рдд्рд░िрдпों рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि рдирд╣ीं рд░рдЦрдиी рдЪाрд╣िрдП; рдпрд╣ рдЙрд╕рдХी рдиिрд╖्рдаा рдФрд░ рдзрд░्рдо рдХी рд░рдХ्рд╖ा рд╣ै।

рд╕्рдд्рд░ीрдгां рдЧाрд░्рд╣्рдпे рджोрд╖ेрд╜рдкि рди рдХ्рд░ुрдз्рдпेрдд्।

рдкрдд्рдиी рд╕े рднूрд▓ рд╣ो рдЬाрдП рддो рднी рдкрддि рдХो рдХ्рд░ोрдз рд╕े рдирд╣ीं, рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓рддा рд╕े рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП।

рд╡ैрджिрдХ рд╡िрд╡ाрд╣ рдоें рдкрддि рдкрдд्рдиी рд╕े рдХрд╣рддा рд╣ै рдХि 

рд╕ौрднाрдЧ्рдпं рддे рд╕ुрдордирд╕ः рд╕рд╣ рднाрдЧं рд╕्рдпाрдо। (рдЛрдЧ्рд╡ेрдж 10.85.36)

рд╣рдо рд╕ौрднाрдЧ्рдп рдоें рд╕рдоाрди рднाрдЧी рдмрдиें। рдпाрдиी рджुःрдЦ-рд╕ुрдЦ, рд╕рдлрд▓рддा-рд╡िрдлрд▓рддा, рд╕рдм рдоें рд╕ाрде рд░рд╣ें।

рднीрд╖्рдо рдкिрддाрдорд╣ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि 

рдкрддिः рднाрд░्рдпाрдпाः рд╢рд░рдгं, рднाрд░्рдпा рдкрддिрдо् рдЕрдиुрдЧрдЪ्рдЫेрдд्। (рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдкрд░्рд╡ 146)

рдкрддि рдкрдд्рдиी рдХा рд╢рд░рдгрд╕्рдерд▓ (рдЖрд╢्рд░рдп) рд╣ै, рдкрд░ рдпрд╣ рдЖрд╢्рд░рдп рднрдп рдпा рдиिрдпंрдд्рд░рдг рдирд╣ीं, рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдФрд░ рд╕्рдиेрд╣ рдХा рд╣ै।

рдкрдд्рдиीं рдк्рд░िрдпाрдо् рдЕрдиुрдЧृрд╣्рдгीрдпाрдд् рд╕्рдиेрд╣ाрдж् рдзрд░्рдоेрдг рдЪाрди्рд╡िрддाрдо्। (рдорд╣ाрднाрд░рдд, рд╢ाрди्рддि рдкрд░्рд╡ 144.7)

рдкрддि рдХो рдЪाрд╣िрдП рдХि рд╡рд╣ рдкрдд्рдиी рдХे рд╕ाрде рд╕्рдиेрд╣рдкूрд░्рд╡рдХ, рдзрд░्рдордпुрдХ्рдд рдФрд░ рдЖрджрд░ рд╕े рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░े, рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ी рдЧृрд╣рд╕्рде рдХे рдзрд░्рдо рдХा рдЖрдзाрд░ рд╣ै।

рдкрддि рдХा рдзрд░्рдо рдХेрд╡рд▓ рдкाрд▓рди рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдкрдд्рдиी рдХे рд╢рд░ीрд░, рдорди рдФрд░ рдЖрдд्рдоा, рддीрдиों рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░рдиा рд╣ै। рд╡рд╣ рдпрджि рдЙрд╕े рдк्рд░ेрдо, рд╕рдо्рдоाрди, рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдФрд░ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдирд╣ीं рджेрддा, рддो рд╡рд╣ рдХेрд╡рд▓ рдкрддि рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै, рдкрд░ рдзрд░्рдордкрдд्рдиी рдХा рдкाрдд्рд░ рдирд╣ीं рдмрдирддा। рдкрддि рд╡рд╣ी, рдЬो рдкрдд्рдиी рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рднрдп рдирд╣ीं, рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдмрди рдЬाрдП।

Comments